Türkiye'de son dönemde şiddet olayları ciddi bir tehdit oluşturuyor. Sivil toplum kuruluşları ve muhalefet partileri bireysel silahlanma ve şiddet olaylarındaki artışa dikkat çekerek buna karşı önleyici adımlar atılmasını talep ediyor.

Peki Türkiye'de şiddet neden artıyor, bireysel silahlanmaya ilişkin veriler ne gösteriyor?

Türkiye'deki bireysel silahlanma sorununa çözüm üretmek için faaliyet gösteren Umut Vakfı’na göre Türkiye'de bu sorun her geçen gün artıyor.

Umut Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Ayhan Akcan, Türkiye'de 20 milyonun üzerinde silah bulunduğunu, bu silahların yüzde 90'ının ise ruhsatsız olduğunu söylüyor.

188 bin 425 olay

Nitekim, İçişleri Bakanlığı’na göre de 2014-2019 yıllarında 188 bin 425 olayda ateşli silah kullanıldı. Bakanlık açıklamaları, ateşli silahlarla meydana gelen olay sayısında ve verilen silah ruhsatlarında 2017’den bu yana düşüş olduğunu gösteriyor.

Bakanlığa göre ateşli silah olayları daha çok ruhsatsız silahlarla gerçekleşirken ruhsatsız silahlara ilişkin denetimler artırılıyor.

İçişleri Bakanlığı’nın, Aralık 2019’da CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer'in soru önergesine verdiği yanıta göre, polis sorumluluk bölgesinde 2014'te ateşli silahlarla meydana gelen olay sayısı 22 bin 819 iken, 2017’de 33 bin 407’ye kadar yükseldi. Bu sayı 2018’de 30 bin 881 gerilerken, 2019’un ilk 10 ayında 22 bin 720 olarak kayda geçti.

Ancak Ayhan Akcan, resmi oranlar gerilediğini gösterse de Türkiye'de bireysel silahlanmanın her yıl yüzde 3,5 ila yüzde 5 arasında arttığını savunuyor. Akcan, bu artışı her gün 3'üncü sayfa haberlerinden taradıkları istatistiksel rakamlara dayandırıyor.

Umut Vakfı’nın Türkiye'nin Silahlı Şiddet Haritası ve 2019 Raporu’na göre geçen yıl 3 bin 623 silahlı şiddet olayında 2 bin 211 kişi öldü, 3 bin 736 kişi de yaralandı. En çok olayın yaşandığı ilk 5 il; 410 olayla İstanbul, 196 olayla Ankara, 185 olayla Antalya, 179 olayla Samsun, 172 olayla Adana oldu. Aynı rapora göre 2018'de 3 bin 679 silahlı şiddet olayında 2 bin 279 kişi ölmüş, 3 bin 76

Güvenlik endişesi arttı"

Dr. Ayhan Akcan da silahlı bireysel silahlanmadaki artışta en büyük faktörün kültürel olduğunu belirterek "İkincisi maalesef Türkiye'de son 10 yıldır şiddet çok ön planda. Çok fazla gündemde ve bitmiyor. Bir de maalesef bu salgınla beraber insanlarda bir öfke problemi, bir çaresizlik, umutsuzluk, karamsarlık var. Yaşamı sürdürme, ayakta kalma kaygılarıyla beraber güvenlik endişesiyle beraber silah alımının arttığını biliyoruz" diye konuşuyor.

Bunun sosyal bir sorun olduğunun altını çizen Ayhan Akcan, çözümün TBMM'de olduğuna işaret ediyor. Akcan, taleplerini şöyle sıralıyor: "Biz en azından kısa vadede 5 yıllık ruhsatlandırmanın 2 yıla indirilmesini istiyoruz. Silah edinim sayısının kısıtlanmasını talep ediyoruz. Erkek eve silah alırken eşinden rıza alsın istiyoruz. Bekleme süresi, zorunlu iptal sistemi, eğitim istiyoruz. Bunlar bile yapılsa silahlı şiddette yüzde 50'ye yakın düşüş olur."

"Kayıp silahlarda yüzde 720 artış"

İçişleri Bakanlığı’nın faaliyet raporlarına göre; 2017'de 106 bin 740, 2015'te 91 bin 120, 2014'te 14 bin 682, 2013'te 76 bin 758 silah Kaçakçılık İstihbarat Harekat Bilgi Toplama Dairesi Başkanlığı’nca (KİHBİ) 'kayıp' olarak raporlandı. Milli Savunma Bakanlığı (MSB),15 Temmuz darbe girişiminin yaşandığı gece Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) ait bazı silahların kaybolduğunu ve bu silahların ülke genelinde arandığını dile getirmişti.

 CHP 25 ve 26. Dönem Milletvekili Mehmet Tüm da resmi verilere de yansıyan kayıp silah sayısındaki artışa dikkat çekiyor. Mehmet Tüm, kayıp silah sayısının 2014-2017 arasında yüzde 720 arttığını söylüyor. Bu konuyu İçişleri Bakanlığı’na sormasına rağmen Bakanlık’tan net bir yanıt alamadığını dile getiren Tüm, "Hükümet bireysel silahlanma, ruhsatsız silah, kayıp ve çalıntı silahlarla ilgili bugüne dek etkili hiçbir adım atmadı. Bireysel silahlanmaya karşı bir an önce gerekli tedbirlerin alınmasını istiyoruz" diyor. (Pelin Ünker)