Bilim insanları, uzun Kovid hastalarının kanında tuhaf pıhtılar ve bağışıklık sistemi değişiklikleri keşfetti. Bu keşif, kalıcı rahatsızlığı iyileştirmek için yeni tedavilere önayak olabilir.
Çoğu kişi kısa süreli soğuk algınlığı, boğaz ağrısı veya öksürük ve ateşin ardından Kovid-19 enfeksiyonundan tamamen kurtuluyor. Ancak bazı hastalar, virüsle ilişkili bir dizi semptomu uzun süre yaşamaya devam ediyor ve buna da uzun Kovid deniyor.
Bu semptomların yorgunluk, beyin sisi, vücut ağrısı ve nefes darlığı olduğu, çalışmalarda tespit edilmişti.
Ancak bu kalıcı semptomların kesin nedeni henüz netlik kazanmadı.
Şimdiyse bilim insanları, uzun Kovid hastalarının kanlarındaki mikro pıhtı adı verilen küçük pıhtılarla nötrofil isimli bağışıklık sistemi hücrelerindeki değişiklikler arasında rahatsızlığı açıklayabilecek temel etkileşimleri tespit etti.
Hastanın kan dolaşımındaki anormal kan pıhtılaşma proteini kümeleri olan mikro pıhtılar, ilk olarak Kovid-19 hastalarının kan örneklerinde bulundu.
Araştırmacılar ayrıca uzun Kovid hastalarında nötrofil adı verilen bir tür beyaz kan bağışıklık hücresinin, DNA'larını dışarı atarak lifsi yapılar oluşturmalarına yol açan özel bir değişime uğradığını buldu.
Bu yapılar daha sonra hücre parçalayan enzimlerle birleşerek, patojenleri hızla yakalayıp öldüren nötrofil hücre dışı tuzakları (NET'ler) adı verilen yapılar oluşturuyor.
Araştırmacılar, bazı Kovid hastalarında mikro pıhtılar ve NET'ler arasındaki etkileşimin, vücut genelinde nihayetinde uzun Kovid'e neden olan bir dizi değişikliğe yol açtığından şüpheleniyor.
Bilim insanları, mikro pıhtıların aşırı NET oluşumuna, bunun da Kovid benzeri semptomları şiddetlendirip uzatan bir dizi iltihaplı rahatsızlığa ve kan pıhtılaşması hastalığına yol açabileceğini söylüyor.
Uzun Kovid hastalarının plazmasındaki mikro pıhtılar ve NET'ler üzerinde yapısal analiz yaptılar ve bunları sağlıklı hastalardakilerle karşılaştırdılar.
Araştırmacılar, hasta örneklerinde önemli ölçüde daha yüksek mikro pıhtı ve NET belirtileri buldu.
Çalışmada, mikro pıhtıların hastalarda daha büyük boyutlarda göründüğü de belirtildi.
Çalışmanın yazarlarından, Fransa'daki Montpellier Kanser Araştırma Enstitüsü'nden Alain Thierry, "Bu bulgu, mikro pıhtılar ve NET'ler arasında, bozulduklarında hastalığa yol açabilecek temel fizyolojik etkileşimlerin varlığını gösteriyor" dedi.
Çalışmanın bir diğer yazarı Resia Pretorius, mikro pıhtılar ve NET'ler arasındaki etkileşimin, bu küçük pıhtıları vücudun doğal pıhtı kırma süreci tarafından parçalanmaya karşı daha dirençli hale getirebileceğini ve dolaşımda kalıcılıklarını artırabileceğini söyledi.
Bu durumun uzun Kovid hastalarında görülen kronik kan damarı komplikasyonlarını kötüleştirebileceğini açıkladı.
Bilim insanları, Journal of Medical Virology adlı akademik dergide yayımlanan çalışmada, "Daha yüksek NET oluşumunun, dolaşımdaki mikro pıhtıların stabilizasyonunu destekleyebileceğini ve uzun süreli Kovid sendromuna neden olan zararlı etkilere yol açabileceğini öne sürüyoruz" diye yazdı.
Araştırmacılar, bulguların uzun Kovid semptomlarına yeni bir açıklama sunduğunu ve hedefli tedavi stratejilerinin geliştirilmesine önayak olabileceğini söylüyor.
