31 Mart yerel seçim kampanyalarına AKP’nin muhalif partilere yönelik "terörizm" suçlamaları damgasını vururken 23 Haziran kampanyalarında "suçlamalar" Pontusluluk üzerinden yürüyor. CHP’nin adayı Ekrem İmamoğlu’nun Trabzonlu olması ve bir Yunan gazetesinde "Pontuslu" diye nitelendirilmesi AKP’liler ve iktidara yakın medyada yeni komplo teorileri için malzeme hâline getirildi.
Pontus aslında Yunancadaki Pontos kelimesinin Latince kullanım şekli. Antik Yunancada "uzaklardaki deniz" anlamına geliyor ve coğrafi olarak Karadeniz'i temsil ediyor. Dolayısıyla Yunanca’da Pontoslu, Karadenizli demek. Ancak Osmanlı'nın son dönemi ve Kurtuluş Savaşı yıllarında bölgede faal ayrılıkçı Rum çeteleri çağrıştırması nedeniyle Türk kamuoyunda olumsuz bir algıya sahip. Halbuki bölgede Pontus kelimesinin varlığı milattan öncesine uzanıyor.
Tarihte Pontus adında ilk krallık M.Ö 281-63 yılları arasında var olmuş. Pontus halkının kökeni kesin olarak bilinmiyor. Kurucusu Kral Mitridatis'in Pers soylularından olduğu kabul ediliyor. Pontus krallığında Helenizm'in ne kadar etkili olduğu bilinmiyor. Çeşitli etnik kökenlere sahip toplulukların yaşadığı bölgede kıyı şeridinde denizcilikle uğraşan Rum kolonilerin bulunduğu, iç bölümlerde ise daha ziyade Pers etkisinin yoğun olduğu kabul ediliyor. O döneme ait araştırmalar son derece sınırlı.
Karadeniz'de 1204 yılında kurulan "Trabzon İmparatorluğu" ya da kullanılan diğer adıyla "Lazistan Krallığı" ise 1461 yılında Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmet'in başkent Trabzon'u ele geçirmesiyle Osmanlı topraklarına katılıyor.
Birinci Dünya Savaşı sırasında Pontuslu Rumların bağımsız bir devlet kurma amacıyla başlattığı ayaklanma, bugüne kadar Pontus algısını etkileyen ve kavramı siyasileştiren kanlı olaylara neden oldu. 1923 Lozan Anlaşması çerçevesinde gerçekleşen nüfus mübadelesi kapsamında Karadeniz'deki çok sayıda Hristiyan ve Rum da Yunanistan'a gönderildi. Sayılarının 200 bin cıvarında olduğu tahmin ediliyor. Osmanlı İmparatorluğu döneminde Müslümanlığa geçen çok sayıda Rum‘un Karadeniz'de kaldığı ve yaşamlarını "Müslüman Türk" olarak sürdürdüğü biliniyor.
Siyasetçiler tarafından suçlama olarak telaffuz edilen Pontus, aslında Anadolu kültürünün ayrılmaz bir parçası. Dilleri Romeyika, UNESCO'nun yok olma tehdidi altındaki diller listesinde yer alıyor.
