Sakarya'nın Hendek ilçesinde 3 Temmuz 2020'de meydana gelen patlamada 7 kişiye mezar olan Büyük Coşkunlar Havai Fişek Fabrikası'ndaki eksiklerin olaydan 9 ay önce yapılan denetim raporunda sıralandığı, Sakarya Valiliği'nin de, bu eksiklerin giderilmesi için fabrika yönetimine 1 ay süre tanıdığı ortaya çıktı.
Gazeteci Tolga Şardan T24'teki köşesinde, Savcılık tarafından yürütülen adli soruşturma çerçevesinde dosyaya giren bazı belgelerin,yıllardır bölgede faaliyette bulunan fabrikanın mevzuata göre denetleme yapılıp yapılamadığını da ortaya koyduğunu belirtiyor.
Şardan'ın açıkladığı belgelerden ilki, 26 Eylül 2019 tarihine, yani facidan yaklaşık dokuz ay öncesine ait. Devlet görevlilerinden oluşturulan bir ekibin imzalarını taşıyan detaylı denetime ait rapordaki 21 maddeden 18'i nde fabrikanın uygunluk taşıdığı belirtiliyor.
Kalan üç maddeye göre ise;
-Fabrika yönetiminin, "havai fişek imalinde kullanılan patlayıcı maddelerin tesiste depolanmasının mevzuata uygun olması" koşulunu sağlamadığının anlaşıldığı,
-Deponun muvafakat edilen bölümündeki patlayıcı maddelerde de dâhil olmak üzere patlayıcı maddenin giriş – çıkışları ile depo mevcudu noter tasdikli patlayıcı madde giriş – çıkış defterine düzenli olarak işlenmediği,
-Son olarak da, havai fişek imalini sağlayan izin belgesinin bitiş tarihinden sonra kullanılmaması gereken patlayıcı maddelerin halen kullanımına devam edildiği de yine aynı uzman heyet tarafından belgelendiği belirtiliyor.
İkinci belge ise yine aynı denetim ekibi tarafından hazırlanan özel bir tutanak.
Tutanağın içeriği, fabrikada 26 Eylül 2019 günü Coşkunlar Ailesi'ne ait havai fişek fabrikasında yapılan denetimdeki eksikliklerin fabrika yönetimine resmi olarak bildirilmesi.
Üstüne üstlük, bu belgedeki eksiklik tespitleri, dokuz ay sonra fabrikada yaşanacak facianın da geleceğini haber veriyor.
Belge şöyle:
"Yapılan denetlemede, piroteknik malzemelerin depolandığı 70+40 kapasiteli deponun içindeki piroteknik malzemelerin istiflemelerinin düzensiz olduğu, yükseklik ve duvar aralarında yeterli boşluğun olmadığı, depoların girişinde içeride depolanan malzemenin cinsini ve miktarını gösterir tabelanın olmadığı, depo çevresinde kuru ve uzun otların olduğu, patlayıcı madde üretim ve satış defterinin yeterli ve düzenli olarak tutulmadığı, 02.08.2019 tarihinden sonra defterin satış bölümünde satışı yapılan piroteknik malzemelerin çıkışına dair nakil izin belgelerinin alınmadığı ve haliyle deftere işlenmediği, üretim tesislerinde yangın algılama ve ihbar sisteminin çalışmadığı, yangın ekipmanlarının ve bakımının periyodik olarak yapılması gerektiği hususlarında kendilerine izah edildiği… "
VALİLİK 1 AY SÜRE TANIMIŞ
Tolga Şardan, hazırlanan denetleme formunun ve özel tutanağın daha sonra Sakarya Valiliği'nce değerlendirmeye alındığını ve 1 Ekim 2019 tarihi itibariyle Coşkunlar firmasına fabrikadaki eksikliklerin giderilmesi için bir ay süre tanındığını, bu belgenin de 4 Ekim 2019 günü emniyetçe şirket yetkilisi Fikret Çuvalcıoğlu'na imza karşılığında teslim edildiğini belirterek, yazısını şu sorularla tamamlıyor:
"Faciadan tam dokuz ay önce yaşanan süreç böyle.
Devletin görevlilerin hazırladığı raporlardaki geçen tespitler ile olayın iddianamesinde olayın yaşanması süreciyle ilgili anlatılanlar birbiriyle örtüşüyor maalesef.
Fabrikada yaşanan patlamadan sonra anlaşılıyor ki, dokuz ay önce fabrikada tespit edilen eksiklikler giderilmemiş. Ve buna karşın fabrika halen çalışıyordu.
Şimdi; 7 yurttaşımızın yaşamını yitirmesine, 127'nin de yaralanmasına neden olan faciayla ilgili kritik iki soruyu soralım:
"Eksiklerin giderilmesi için verilen bir ay sonra fabrikaya hangi işlem yapıldı?"
"Facia yaşandığında çalışır haldeki fabrikanın üretimine devam etmesini kim / kimler, neden olanak sağladı?"
