Osman Elbek ve Kayıhan Pala’nın, Türk Tabipleri Birliği’nin bilimsel birikim ve alan deneyimini yansıtarak hazırladıkları derleme, Koronavirüs (Covid-19) pandemisinin tedirginlikle geçen ilk bir yılını çok yönlü analiz eden bu kitap, kalıcı değerde bir muhasebe niteliği taşıyor.
Dünyayı ağına alan bu virüs nedir ve “nereden çıktı”? Salgının Türkiye’deki gelişme seyri nasıldı, hangi kırılma anları yaşandı? Salgın koşullarında sağlık sistemi ve sosyal güvenlik kurumları ne yaptılar, ne yapamadılar? Bakanlık ve Bilim Kurulu, nasıl bir işlev gördü? Hekim meslek örgütleri salgın karşısında nasıl tutumlar aldılar; sağlık çalışanları nasıl etkilendiler? Maske, hijyen, mesafe gibi bireysel önlemlerin, pandemiden çıkış stratejisi olarak aşının hükmü nedir? Salgını baskılama uğraşı, nasıl, toplumu ve siyasal alanı baskılamaya bahane oldu? Bu ve daha bir çok soruyu etraflı bir şekilde ele alan Pandeminin Düşürdüğü Maskeler, ısrarla, “pandeminin yüzümüze vurduğu eşitsizliklere” dikkat çekiyor.
Kitap tanıtımından...
“Hastalık, ölüm, maske, karantina, el yıkama, dezenfektan, mesafe, eve kapatılma, suçlama, sonra yeniden suçlama, sonra her konuda hep suçlama ile geçen ve kimi zaman nefessiz bırakan koskoca bir yıl...”
Koronavirüs (Covid-19) pandemisinin tedirginlikle geçen ilk bir yılını çok yönlü analiz eden bu kitap, kalıcı değerde bir muhasebe niteliği taşıyor. Dünyayı ağına alan bu virüs nedir ve “nereden çıktı”? Salgının Türkiye’deki gelişme seyri nasıldı, hangi kırılma anları yaşandı? Salgın koşullarında sağlık sistemi ve sosyal güvenlik kurumları ne yaptılar, ne yapamadılar? Bakanlık ve Bilim Kurulu, nasıl bir işlev gördü? Hekim meslek örgütleri salgın karşısında nasıl tutumlar aldılar; sağlık çalışanları nasıl etkilendiler? Maske, hijyen, mesafe gibi bireysel önlemlerin, pandemiden çıkış stratejisi olarak aşının hükmü nedir? Salgını baskılama uğraşı, nasıl, toplumu ve siyasal alanı baskılamaya bahane oldu?
Bu ve daha bir çok soruyu etraflı bir şekilde ele alan Pandeminin Düşürdüğü Maskeler, ısrarla, “pandeminin yüzümüze vurduğu eşitsizliklere” dikkat çekiyor.
Osman Elbek ve Kayıhan Pala’nın, Türk Tabipleri Birliği’nin bilimsel birikim ve alan deneyimini yansıtarak hazırladıkları derlemede bu iki hekim-yazarın yanı sıra, Özlem Kurt Azap, Eriş Bilaloğlu, Ergün Demir ve Güray Kılıç, Yücel Demirer, Ümit Kartoğlu, Feride Aksu Tanık ve Cavit Işık Yavuz’un katkıları yer alıyor.
Derleyenler hakkında
Osman Elbek: Tıp doktoru, göğüs hastalıkları uzmanı, doçent. Lisans eğitimini Çukurova, uzmanlık eğitimini Osmangazi Üniversitesi’nde tamamladı. Lisans eğitimi boyunca üniversitenin açık alanlarında sol, uzmanlık eğitimi boyunca da örgüt tahsili yaptı. Memleket dahilinde birinci, ikinci, üçüncü basamak sağlık kurumlarında ve kamu-özel sağlık birimlerinde sağlık hizmeti sundu. Uzmanlık derneği olan Türk Toraks Derneği ve meslek örgütü olan Türk Tabipleri Birliği’nde ağırlıkla çalıştı. Bir dönem İstanbul’da “mevsimlik profesörlük” yapan Elbek, yaşamı boyunca profesyonel akademik alanının dışında sağlığın politikası üzerine düşünmeye ve yazmaya da gayret etti. Bu konulardaki yazıları çeşitli internet portalları ve kitaplarda yayınlandı. Kapitalizm Sağlığa Zararlıdır (2013, Hayykitap) kitabının editörü ve Sağlığın Sosyal Hali (2019, NotaBene Yayınları) kitabının yazarıdır. Halen Deniz’e babalık yapmaya, hayatını mutlu biçimde yaşamaya, özel sektörde çalışarak yaşamını sürdürmeye ve Türk Toraks Derneği Sağlık Politikaları Çalışma Grubu Yürütme Kurulu ve Türk Tabipleri Birliği COVID-19 İzleme Kurulu üyesi olarak pandemiyi takip etmeye çalışmaktadır.
Kayıhan Pala: Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden 1988’de mezun oldu. Zorunlu hizmetini Rize Muradiye Sağlık Ocağı’nda yerine getirdi. Uludağ Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü’ndeki Halk Sağlığı doktorasını 1997 yılında bitirdi. 2000’de yardımcı doçent, 2004’te doçent ve 2010 yılında profesör unvanı aldı. İngiliz ulusal sağlık sistemini gözlemlemek üzere 1999’da Londra’da, Küba sağlık sistemini gözlemlemek üzere 2006’da Havana’da bulundu; 2009-2014 yılları arasında Dünya Sağlık Örgütü Sağlıklı Kentler Ağı’nın “Sağlıkta Eşitsizlikler” ve “Sağlıklı Kent Planlama” alt gruplarında yer aldı. Bursa Tabip Odası Genel Sekreterliği (1994-1998) ve Bursa Tabip Odası Başkanlığı (2010-2014) yaptı. Nilüfer Belediyesi Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Meclis üyesi ve Çankaya Belediyesi Kent ve Sağlık Danışma Kurulu üyesi (2009-2014) olarak görev aldı. İki kez Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde başhekimlik (1998, 2007-2008) yaptı. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı (2011-2018, 2020-) ve Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Uludağ Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi İş Sağlığı ve Güvenliği Koordinatörü (2016-2018) olarak çalıştı. Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı’nda görev yapmaktadır. Yüzün üzerinde bilimsel makalesi ve gazetelerde, dergilerde, dijital platformlarda yayınlanmış çok sayıda yazısı bulunmaktadır. Kayıhan Pala 43 kitapta bölüm yazarıdır, ayrıca Birinci Basamakta Kamu Sağlık Yönetimi El Kitabı ve Türkiye’de Sağlıkta Kamu Özel Ortaklığı: Şehir Hastaneleri (İletişim, 2018) kitaplarının editörüdür.
