Basın İlan Kurumu (BİK), Evrensel’de Ragıp Zarakolu’nun “Makus Kaderden Kaçış Yok” başlığıyla yayımlanan yazısına, basın tarihine geçecek rekor ceza verdi. Yazı nedeniyle gazeteye ve internet sitesine 45 gün süreyle resmi ilan ve reklamların kesilmesi cezası verildi.
Evrensel ile Artı Gerçek adlı internet sitesinde 5 Mayıs 2020 tarihinde “Makus Kaderden Kaçış Yok’”başlığıyla yayımlanan Ragıp Zarakolu’nun köşe yazısına ilişkin sosyal medyada kampanya başlatılmış, ardından Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un suç duyurusu ile savcılık soruşturması başlatılmıştı. “Darbe mesajı vererek anayasal düzeni hedef almak” suçlaması ile yürütülen soruşturma kapsamında Evrensel Genel Yayın Yönetmeni Fatih Polat ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Görkem Kınacı, 14 Mayıs 2010 tarihinde İstanbul İl Emniyet Müdürlüğüne giderek ifade verdi.
İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ KAPSAMINDA
13 Mayıs 2020 toplanan Basın İlan Kurumu da aynı yazı ile ilgili soruşturma başlattı. Evrensel’in gönderdiği savunmada, soruşturmaya konu edilen yazıda Türkiye siyasi tarihini kısa bir özeti yapılarak siyasi iktidarların iktidara gelme ve gitmesi, seçilmesi ve seçimi kaybetmesi, iktidarı alabilmek ve iktidarda kalabilmek için yaptıkları koalisyonlar birlikteliklerinin açıklandığına vurgu yapıldı. Birçok yerleşik Yargıtay, Anayasa Mahkemesi ve AİHM karar örneklerinin de yer aldığı savunmada söz konusu yazının hukuka uygunluk sınırları içinde eleştiri ve ifade özgürlüğü kapsamında olduğu belirtildi.
EVRENSEL’E HASMANE TUTUM
Ancak BİK yazının darbe imasında bulunulduğu iddiasıyla 45 günlük ilan kesme cezası verdi. Evrensel avukatı Devrim Avcı, “Yazı darbeyi savunan değil, aksine eleştiren bir yazıdır. Yazarın kendisi de daha sonra yaptığı açıklamada darbelerden mağdur olmuş birisi olduğunu ve darbeyi savunmasının mümkün olamayacağını açıklamıştır. Biz de gönderdiğimiz ayrıntılı savunmada bunu anlattık. Bu konuda verilmiş kararlara atıf yaparak yazının düşünce ve ifade özgürlüğü kapsamında olduğunu anlattık. Ve sonuçta verilen 45 günlük ilan kesme cezası şimdiye kadar verilmiş en uzun ilan kesme cezası. İfade özgürlüğü kapsamında bir köşe yazarının kendi kanaati doğrultusunda yazdığı bir makaleye böyle bir ceza verilmesi hukuk ile açıklanabilir değil” dedi.
Evrensel’in uzun süredir bu tür cezalar ve daha pek çok uygulama ile karşı karşıya olduğunu söyleyen Avcı, “Yani Basın İlan Kurumu için başvuru yapılıyor, ilan kesme cezası veriliyor, yetmiyor, savcılığa suç duyurusunda bulunuluyor. Yetmiyor erişim engelli, tekzipti vs. Tüm bunlar artık gazetenin topyekün hasmane bir tutum ile karşı karşıya olduğunu düşündürtüyor. Tüm bunları düşününce ifade özgürlüğü, basın özgürlüğü, kişilerin kanaat özgürlüğünün de artık bu ülkede tanınmadığının da açık bir ilanı olduğunu düşünüyoruz” diye konuştu.
