Ankara'da 6 Mayıs 1972'de idam edilen Deniz Gezmiş, Yusuf Arslan ve Hüseyin İnan ölüm yıl dönümlerinde anılıyor.

Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan için idam edilmelerinin 50. yılında Ankara Ulucanlar Cezaevi önünde anma töreni yapıldı.

CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya anma etkinliğinde yaptığı konuşmada, "Devrimcilerin kararlı duruşunun bitmediğini” belirterek, şunları söyledi:

"Dün NATO'nun önünde secdeye duranlar, bugün emperyalistlerin önünde secdeye duruyorlar. Ama biz, dün de bağımsız Türkiye diyorduk, bugün de bağımsız Türkiye diyoruz. Yarın da bağımsız, özgür, demokratik Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ni ikinci yüzyıla, Deniz'lere sözümüz olsun ki yaşatacağız, yaşatacağız. Devrimci gençler yolunuz yolumuzdur; yolunuz açık olsun, yolunuz devrim yolu olsun."

CHP tarafından düzenlenen anmaya CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya’nın yanı sıra, CHP Gençlik Kolları Genel Başkanı Gençosman Killik ve  Altındağ İlçe Gençlik Kolları üyeleri de katıldı.

DENİZ GEZMİŞ VAKFI'NIN ETKİNLİĞİ

Deniz Gezmiş Vakfı bu akşam "Tam bağımsız Türkiye yolunda Denizlerin sonsuzluğa uzanışının 50. yıl dönümü" diyerek bir anma etkinliği düzenliyor.

Bu akşamki etkinlikte Bulutsuzluk Özlemi, Cengiz Özkan, Hüseyin Turan, Özgür Kıyat, Yasemin Göksu, Zülfü Livaneli, Moğollar sahnede olacak. İstanbul Cemal Reşit Rey Konser Salonu'ndaki etkinlik saat 20.00'de başlayacak. 

TBMM'YE KANUN TEKLİFİ

CHP Milletvekili Ali Mahir Başarır da Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'n ölüm cezalarının yerine getirilmesine ilişkin 2 Mayıs 1972 tarihli kanunun yürürlükten kaldırılması için kanun teklifi verdi. Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının haksız ve hukuksuz şekilde idam edildiklerini vurgulayan Başarır, "Bu kanun teklifi, bir itibar iadesi teklifi asla değildir. Bu teklif, 2 Mayıs 1972 tarihinde alınan yanlış, haksız, hukuksuz bir kararın düzeltilmesi teklifidir. Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının itibarlarının iadelerine ihtiyaçları yoktur" dedi.

Başarır, TBMM Başkanlığı’na sunduğu kanun teklifinde;  6 Mayıs 1972 tarihinde sabaha karşı idam edilen Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu (THKO) üyeleri Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan’ın ölüm cezalarının yerine getirilmesine ilişkin kanunun yürürlükten kaldırılmasını istedi.

Türkiye'de "1968 olayları" denilince akla ilk olarak Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan geldiğini belirten Başarır, kanun teklifinin gerekçesinde şu ifadeleri kullandı:

"Denizler, Yusuflar, Hüseyinler bir inanışın, bağımsızlığın, özgürlüğün, uyanışın sembolüydüler. Onlar hiçbir eylemlerinde hiçbir canlıyı öldürmediler. Onlar kendilerini hep ezilen sınıfların mücadelesinde gördüler. Onlar emperyalizmin ve işbirlikçilerinin ülkemizden sökülüp atılacağına, Türkiye'nin bağımsız olacağına inandılar. Onlar sömürünün olmadığı, insanların eşit hak ve özgürce yaşayacakları bir toplum düzeninin var olacağına inandılar. Denizlerin, Yusufların, Hüseyinlerin ölümü göze almaları, idam sehpasında dahi kararlılıklarından vazgeçmemeleri, taşıdıkları bu inanç ve mücadelenin gücüdür."

TBMM Başkanlığı'na sundukları kanun teklifinin bir itibar iadesi teklifi olmadığnın altını çizen Başarır, "Bu teklif, 2 Mayıs 1972 tarihinde alınan yanlış, haksız, hukuksuz bir kararın düzeltilmesi teklifidir. Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının itibarlarının iadelerine ihtiyaçları yoktur. Onların, toplumumuzda zaten oldukça iyi bir itibarları vardır" dedi.

Deniz Gezmiş kimdir?

Deniz Gezmiş, Ankara'nın Ayaş ilçesinde 27 Şubat 1947'de doğdu. Öğretmen bir ailenin çocuğu olarak çeşitli kentlerde ilk ve orta öğrenimini gördü. Liseyi İstanbul'da bitirdi.

1966'da İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne giren Gezmiş, lise yıllarında sol düşünceyle tanıştı ve 1965'te Türkiye İşçi Partisi'nin Üsküdar İlçesine üye oldu. 30 Ocak 1968'de Hukuk Fakültesi'nde Devrimci Hukukçular Örgütünü kuran Gezmiş, 12 Haziran 1968'de İstanbul Üniversitesi'nin işgal edilmesine önderlik etti.

İstanbul'a gelen 6. Filo'yu protesto eylemlerinde yer alan Gezmiş, 30 Temmuz'da bu eylemlerden dolayı tutuklandı ve 20 Eylül'de serbest bırakıldı. 1 Kasım 1968'de Samsun'dan İstanbul'a Mustafa Kemal Yürüyüşü'nü düzenledi.

1969 Haziran'ında Filistin'e giderek Eylül'e kadar Filistin gerilla kamplarında kalan Gezmiş, 20 Aralık 1969'da yakalandı ve Cihan Alptekin'le birlikte 18 Eylül 1970'e kadar tutuklu kaldı.

Daha sonra Sinan Cemgil ve Hüseyin İnan'la birlikte Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu'nu (THKO) kurdu. 4 Mart 1971'de dört ABD'li erin kaçırılması eyleminde bulunan Gezmiş, erlerin serbest bırakılmasından sonra Sivas'ın Şarkışla ilçesinin Gemerek nahiyesinde Yusuf Aslan'la birlikte yakalandı.

9 Ekim 1971'de idam cezasına çarptırılan Gezmiş, 6 Mayıs 1972'de idam edildi.

Hüseyin İnan kimdir?

Hüseyin İnan, 1949'da Kayseri'nin Sarız ilçesine bağlı Bozhöyük köyünde doğdu. İlk ve orta okulu Sarız'da, liseyi Kayseri'de okudu.

1966'da ODTÜ İdari Bilimler Bölümü'ne kayıt oldu. 1968'de TİP ve daha sonra Milli Demokratik Devrim (MDD) içindeki ayrılıklarda, giderek belirginleşen illegal ve dar örgütçülük fikri etrafında çekirdek bir grup oluşturup, kır gerillası yoluyla anti-emperyalist mücadele verme fikrini geliştirmeye çalıştı. Özellikle ODTÜ kökenli olan ve temelini İnan'ın attığı bu grup daha sonra, THKO'nun çekirdek kadrosunu oluşturacaktı.

14 Ekim 1969'da Filistin Kurtuluş Örgütü'nün El Fetih kamplarına gitti ve orada İsrail'e karşı savaştı. 1 Ocak 1971'de Türkiye İş Bankası Emek Şubesi soygunu, Amerikan askeri tesislerinin basılarak bir Amerikalının kaçırılması ve daha sonra dört Amerikalının kaçırılması eylemlerinde yer aldı. 24 Mart 1971'de Kayseri'nin Pınarbaşı ilçesinde yakalanarak, 9 Kasım 1971'de Deniz Gezmiş ve Yusuf Aslan'la birlikte idama mahkum edildi. 6 Mayıs 1972'de idam edildi.

Yusuf Aslan kimdir?

Yusuf, 1947'de Yozgat'ın bir köyünde doğdu. Ortaöğrenimini dindar ve anti-komünist eğilimlerle, gelenekçi önyargıların güçlü olduğu bir çevrede tamamladı.

1966'da ODTÜ'ye girdi. Bir yıla kalmadan ODTÜ Sosyalist Fikir Kulübü'nün üyesi oldu, Dev-Genç içinde çalışmaya başladı. Bu dönemden itibaren önce hazırlık okulunda, sonra da mühendislik fakültesinde patlak veren boykotların ve hemen ardından ODTÜ işgalinin önde gelen örgütçülerinden oldu. İlk yargılandığı eylem, CIA ajanı, Amerikan Büyükelçisi Commer'in arabasının yakılmasıydı.

1969'da arkadaşlarıyla birlikte Filistin'e gitti. Burada helikopter ve uçak pilotluğunu öğrendi. Traktörden helikoptere kadar her türlü aracı büyük bir ustalıkla kullanıyordu.

1970 yılında kurulan THKO'nun kurucusu ve önderlerinden olan Yusuf Aslan, Deniz Gezmiş'le birlikte Nurhak'a dağdaki gerilla grubuna katılmaya giderken, Sivas Şarkışla'da yaralı olarak yakalandı. Sıkıyönetim mahkemelerinde yargılandı. 6 Mayıs 1972'de Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan'la birlikte idam edildi.