Evcil hayvan sahipleri, köpeklerin mi yoksa kedilerin mi daha zeki olduğu üzerine her zaman tartışıyor. Peki bu asırlık tartışmanın nihayete erdirilmesi mümkün mü?
Hayvan zekası üzerine araştırmalarda bulunan uzmanlar, Livescience’a konuştu ve tartışmanın sonucuna dair ipuçları verdi.
"Hayvan sahiplerinin beklediği türden bir cevap yok"
New York'taki Barnard College'da görev alan ve köpek bilişinde uzmanlaşan araştırma görevlisi Alexandra Horowitz, bu soruya verilebilecek en makul yanıtın, tartışmanın taraflarını tatmin etmeyeceğini düşünüyor.
Inside of a Dog: What Dogs See, Smell, and Know (Bir Köpeğin İç Dünyası: Köpeklerin Gördükleri, Kokladıkları ve Bildikleri) kitabının yazarı Horowitz, "Köpek bilişini araştıranlar tek başına 'zekâ' üzerinde çalışmaz; bilişin farklı yönlerine bakıyoruz" diye konuştu.
İnsanların zekayı türler arasında kıyaslama isteğini sorgulayan Horowitz, "Türlerin göreli 'zekaları' hakkında konuşmanın mantıklı olduğunu hiç düşünmüyorum" dedi ve ekledi:
En basit haliyle kediler, kedilerin yapması gereken şeylerde ve köpekler köpeklerin yapması gereken şeylerde zeki davranır.
Duke Üniversitesi'nden evrimsel antropoloji profesörü Brian Hare de bu değerlendirmeye katılıyor.
Hare, "Köpeğin mi yoksa kedinin mi daha akıllı olduğunu sormak, tornavidanın mı yoksa çekicin mi daha iyi bir araç olduğunu sormak gibidir" ifadelerini kullandı:
Zira bu araçların kullanışlılığı ne için tasarlandığına bağlıdır.
"Sosyal zekaları aynı seviyede"
Öte yandan bu durum, köpek ve kedilerin yaşamlarını sürdürmek için gerekenlerin ötesinde bilişsel yetenekleri olmadığı anlamına da gelmiyor.
ABD’nin Maine eyaletindeki Unity College'dan hayvan sağlığı ve davranışı uzmanı Kristyn Vitale, hayvan zekasının tipik olarak üç alana ayrıldığını söyledi: Problem çözme yeteneği, genel konsept / kavram oluşturma yeteneği ve sosyal zeka.
Araştırmalarında kedilerin sosyal zekasına odaklanan Vitale, insanlara genellikle mesafeli ve ilgisiz olarak görülen kedilerin, aslında yüksek sosyal zekaya sahip olduğunu söyledi:
Genellikle köpeklerle aynı seviyede.
Kediler ve köpeklerin doğrudan karşılaştırıldığı bir araştırmada ise iki türün de insanların işaret ettiği ipuçlarını izleme ve örneğin gizlenmiş yiyecekleri bunlara dayanarak bulma yeteneğine sahip olduğu, bu açıdan aralarında fark olmadığı sonucuna varılmıştı.
Zeka söz konusu olduğunda işin içine bir de beyin büyüklüğü giriyor. Yaygın kanıya göre, beyin boyutu göreceli zekayı belirliyor. Ancak bu her zaman doğru olsaydı ezeli tartışmada köpekler galip gelirdi.
Vitale, bu tür bir zeka değerlendirmesi yaparken insanların, köpeklere ve kedilere farklı davranmak gerektiğini akılda tutmalarını tavsiye ediyor:
Örneğin, köpekler genellikle iyi sosyalleşir, arabalara biner ve parka gider. Kedi sahipleri ise hayvanlarına bu tür sosyalleşme ve eğitim fırsatlarından daha azını veriyor.
