Washington merkezli düşünce kuruluşu Freedom House (Özgürlük Evi) ‘Dünyada Özgürlükler 2020’ raporunu açıkladı. 2019 yılında yayınlanan 2018 yılına ait verileri içeren raporda kıyasla Türkiye bir puan yükseldi. 31 puandan 32 puana yükselen Türkiye’nin ‘internet özgürlüğü’ puanı ise bir önceki yılla aynı, 100 üzerinden 37 puan olarak kaydedildi. ‘Demokrasi İçin Lideri Olmayan Bir Mücadele’ başlıklı raporda, 195 ülke ve 15 bölge değerlendirildi. Raporda, 83 ülke ‘özgür’, 63 ülke ‘kısmen özgür’, 49 ülke ise ‘özgür olmayan’ kategorilerinde sınıflandırıldı.
‘Özgür olmayan ülkeler kategorisinde yer alan Türkiye, son 10 yılda dünya genelinde özgürlüklerin en çok gerilediği ikinci ülke oldu. 10 yılda 31 puan gerileyen Türkiye’nin önündeyse 32 puan kayıpla Orta Afrika ülkesi Burundi yer aldı.
Raporda 2020’de yakından izlenecek 10 ülke arasında yer alan Türkiye için, “Belediye seçimleri, zafer kazanan muhalefet için dönüm noktası olsa da temel insan haklarında kısıtlamalar sürdü. Suriye’nin kuzeyinde devletin düzenlediği harekata karşı seslerini yükseltenlere baskı uygulandı” ifadeleri kullanıldı.
AZINLIK VE KADIN HAKLARI
Raporda ayrıca, “İnsan Hakları İzleme Örgütü (Human Rights Watch/HRW), Kürt gazetecilerin hükümet yetkililer tarafından hedeflendiğini ve güneydoğudan gelen rapor ve raporların büyük ölçüde kısıtlandığını belirtti” ifadeleri yer aldı.
Raporda basın özgürlüğüyle ilgili şu ifadeler kullanılmış: “Türkiye’de, özellikle 2019 Ekim’den Türkiye’den Suriye işgalinin ardında, sıklıkla haber merkezleri kapatılıyor ve gazeteciler tutuklanıyor.”
“Türkiye’de, kadınların siyasette yeterli temsili yok. AKP’nin politikaları ve söylemleri çoğu zaman kadınların yararına olmasa da, özellikle HDP olmak üzere, muhalefet partileri kadın ve azınlık haklarının yaygınlaştırılması için çalışmalarını sürdürüyor.”
HONG KONG PROTESTOLARI DÜŞÜŞE NEDEN OLDU
‘Özgür olmayan’ kategorilerindeki 49 ülke arasında en kötü durumda olan 10 ülke ise şöyle: Tacikistan, Libya, Somali, Suudi Arabistan, Ekvador Ginesi, Kuzey Kore, Türkmenistan, Güney Sudan, Eritre ve Suriye. Son 20 yıldır ‘özgür’ kategorisinde yer alan 41 ülkenin 25’inin puanlarındaysa bu yıl net düşüşler kaydedildi. Buna örnek olarak Pekin yönetimi karşıtı protestoların düzenlendiği Hong Kong’da polisin baskısı nedeniyle dört puanlık düşüş yaşandı.
“Demokrasi tüm dünyada saldırı altında” denilen raporda, bu saldırının etkilerinin sadece Çin, Rusya ve İran gibi otoriter ülkelerde değil, temel hak ve özgürlükleri yıllardır savunan ülkelerde de hissedildiği belirtildi.
Freedom House’un açıkladığı 2018 Dünyada Özgürlükler Raporu’nda, Türkiye ‘kısmen özgür’ kategorisinden ‘özgür olmayan ülkeler’ arasına alınmıştı. 2018’de “Demokrasi Krizi” başlıklı yayımlanan raporda, Türkiye’nin özgür olmayan ülkeler kategorisine alınmasında, siyasi haklar ve bireysel özgürlüklerde yaşanan gerileme gerekçe olarak gösterilmişti.
