2021 yılının ilk ayı gazetecilere yönelik yoğun fiili saldırılara, basın kuruluşlarına yönelik ağır yaptırımlara ve yolsuzluk-taciz konulu haberlere erişim engellerine sahne oldu. CHP’nin gazeteci kökenli Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer’in kamuoyu ile paylaştığı Basın Özgürlüğü Raporu’na göre yılın ilk 35 gününde Türkiye’nin dört bir yanında 30 gazeteci fiili saldırıya uğradı. Boğaziçi gösterilerinde haber takibi yapan gazeteciler polisin plastik mermilerinin hedefinde yer aldı. Yılın ilk ayında 29 gazeteci hakim karşısına çıktı, 5 gazeteci gözaltına alındı, 1’i tutuklandı. Çakırözer basın kuruluşları ve gazetecilere yönelik tabloyu, “Halkın haber alma hakkının korunması açısından, gerçeklerin peşinde koşan gazetecilerin can güvenliğinin sağlanması devlet kurumlarının birinci önceliği olmalıdır. Saldırılar karşısında yürütülen cezasızlık politikası son bulmalıdır” dedi. 35 GÜNDE 30 GAZETECİYE SALDIRI CHP’nin gazeteci kökenli Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, 2021 yılının ilk ayına ilişkin Basın Özgürlüğü Raporu’nu açıkladı. Raporda öne çıkan bulgular şunlar: 35 günde en az 30 gazeteci güvenlik güçleri ve sivil şahısların saldırılarına maruz kaldı. KRT TV programcıları Afşin Hatipoğlu ve Osman Güdü, Yeniçağ Gazetesi Ankara Temsilcisi Orhan Uğuroğlu sokak ortasında saldırıya uğradılar. Aksaray’da Anadolu’nun Sesi Gazetesi Haber Koordinatörü İzzet Tınmaz, Aydın’da gazeteciler Murat Uçkaç ve Kıymet Sarıyıldız, Uşak’ta Egem TV Kameramanı Feyzi Tokat ile Muhabir Umuhan Şahin, Rize Nabız Gazetesi Fındıklı Muhabiri Ali Osman Ertaş, Ankara’da Mezopotamya Ajansı Muhabiri Mehmet Günhan haber takibi sırasında darp edildi. HABERCİYE PLASTİK MERMİ Boğaziçi Üniversitesi’ne atanan rektöre yönelik protestoları takip eden gazeteciler güvenlik güçlerinin hedefinde yer aldı. Halk TV’den Erdinç Yılmaz, Murat Erkmen, Artı TV’den Bilal Meyveci, Sendika.Org’dan Murat Bay, Cumhuriyet’den Nagihan Yılkın, Dokuz8’den Fatoş Erdoğan ile gazeteciler Elif Akgül ve Kazım Kızıl’ın da aralarında bulunduğu 20’ye yakın gazeteci polisin plastik mermilerinin hedefinde yer aldı, tartaklandı. SORUŞTURMA VE DAVALAR BİTMİYOR 5 gazeteci gözaltına alınırken biri tutuklandı. JinNews muhabirleri Habibe Eren, Öznur Değer, serbest gazeteci Eylül Deniz Yaşar, Mezopotamya Ajansı muhabiri Mehmet Aslan ve ETHA muhabiri Pınar Gayıp gözaltına alınırken aralarından Mehmet Aslan tutuklandı. Aralarında Müyesser Yıldız, İsmail Dükel, Hazal Ocak ve Alican Uludağ'ın da bulunduğu, hakim karşısına çıkan 29 gazeteciden 4’ü 4 yıl 10 ay 10 gün hapis cezasına çarptırıldı. 4 gazeteci hakkında yeni davalar açıldı. 2 gazeteci hakkında soruşturma açıldı. Gazeteci Melis Alphan’a 2015 yılındaki bir fotoğrafı nedeniyle terör propagandası gerekçesiyle dava açılırken, Can Ataklı ve Pelin Ünker hakkında da ifadeleri ve haberleri nedeniyle soruşturma başlatıldı. Sözcü yazarı Yılmaz Özdil’in de 2 yıla kadar hapsi istendi. Milletvekillerinin katılımıyla düzenlenen protesto yürüyüşünü takip eden gazeteci Ruşen Takva ifadeye çağrıldı. Siyasetçiler gazetecileri hedef göstermeyi sürdürdü. Karar yazarları Elif Çakır, Yıldıray Oğur ve Taha Akyol açıkça tehdit edildi. RTÜK VE BİK EL ELE CEZA YAĞDIRDI Basın İlan Kurumu (BİK) ve RTÜK’ün basın kuruluşlarına yönelik baskı ve sansür uygulamaları devam etti. BİK toplam 500 gündür zaten ilan vermediği Evrensel Gazetesi’ne Ocak ayında da ilan cezası kesti. Gerekçesi ise, İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un kaçak inşaat haberi nedeniyle Cumhuriyet muhabirlerinin ifadeye çağrılmasını haberleştirmekti. Yani ‘haberin haberi’ için gazeteye 3 gün ilan kesme cezası verdi. Ayrıca TELE 1’de yayımlanan reklamı nedeniyle de Evrensel’e Ticaret Bakanlığı’nca 20 bin 953 TL idari para cezası verildi. RTÜK ve Başkanı Ebubekir Şahin ile ilgili haberler nedeniyle de BİK, Birgün Gazetesi’ni hedef aldı, toplam 5 gün ilan kesme cezası verdi. Sözcü Gazetesi’nin bir manşeti hakkında adli soruşturma başlatıldı. 2020’de en çok ceza alan Halk TV ve Tele1’e Ocak ayında da idari para cezaları kesildi. Halk TV hakkındaki son RTÜK incelemesi de CHP Genel Başkanının avukatı Celal Çelik’in açıklamaları nedeniyle başlatıldı. RTÜK Sözcü TV’nin logo değişiklik başvurusunu Ocak ayında da sonuçlandırmadı. Başvuru 11 aydır RTÜK‘ün önünde gerekçesiz bekletiliyor. YOLSUZLUK, TACİZ HABERLERİNE ERİŞİM ENGELİ Engelli Web verilerine göre, Ocak ayında ağırlıklı olarak yolsuzluk, rüşvet ve taciz konulu 11 habere erişim engellendi. Cumhurbaşkanı’nın avukatı hakkındaki rüşvet iddiaları, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin AKP dönemine ilişkin suç duyurusu haberlerine erişim engeli gelirken bunların engellendiğini duyuran haberler de erişime engellendi. ÇAKIRÖZER: CEZASIZLIK SALDIRILARI ARTIRIYOR Raporu hazırlayan Çakırözer 2021 yılının ilk ayına ilişkin bulguları şöyle değerlendirdi: “Gazetecilerin sokak ortasında darp edildiği; haber takibindeyken plastik mermilerin hedefine konduğu, gözaltına alındığı; basın kuruluşlarının özgürlüğünün yasaklar ve cezalarla sürekli kısıtlandığı bir ülkede demokrasi ilerlemez. Halkın haber alma hakkı için mücadele veren gazetecilerin can güvenliğinden devlet kurumları sorumludur. Gazetecileri hedef alan bu saldırıların faillerinin cezasız kalması vahimdir. Cezasızlık saldırıları daha da artırıyor Gazetecilerin özgürce ve güvenli şekilde haber takibi yapacakları ortamlar yaratılmalıdır.” RTÜK ve BİK’in gazete ve televizyonlara yönelik ağır yaptırımları konusunda ise Çakırözer, “BİK’in hiçbir mahkeme kararı olmadan, gazetelere resmi ilan vermeme cezası keyfidir, kabul edilemez. RTÜK ve Basın İlan Kurumu’nun görevi özgür basını susturmak, cezalandırmak değildir. RTÜK ve Basın İlan Kurumu ilan ambargolarından, cezalardan vazgeçmeli, basın ve ifade özgürlüğüne saygılı olmalıdır.”