Zeynep Gürcanlı’nın ekonomideki yazısında bahsettiği üzere, Alaska’da gerçekleşen Trump–Putin zirvesi yalnızca iki liderin buluşması değil, küresel dengelere verilmiş mesajların da sahnesi oldu. Somut kararlar alınmadı ancak zirvenin kendisi, Avrupa’dan Çin’e, Afrika’dan Türkiye’ye kadar tüm dünyaya güçlü mesajlar verdi.
“Ukrayna’nın yarısı işgal edilmiş, ne gam”
Zirvenin resmi gündemi Ukrayna idi. Ancak Trump’ın asıl önceliği Çin’le olası küresel çatışmaya hazırlık oldu. Gürcanlı’nın ifadesiyle:
“ABD ve Rusya’nın en azından ‘tarafsız’ kalması gerek.”
Avrupa’ya mesaj: Gücün bittiği yer
Trump’ın tavrı, Biden döneminin mirasını yerle bir etti. Avrupa’nın Rusya’yı izole etme politikası çöktü. Gürcanlı, bu tabloyu şu sözlerle özetledi:
“Avrupa kıtasının giderek azalmakta olan rolü, Alaska zirvesi ile dibe vurmuş oldu.”
Çin’e mesaj: İttifak arayışı
Trump, Putin’e yalnızca diplomatik “kırmızı halı” açmakla kalmadı; Alaska’daki madenlerin işletme haklarını Rus şirketlerine teklif etti. Gürcanlı’nın yorumu çarpıcıydı:
“Trump, ‘kırmızı halılarla’ Putin’e havuçları sundu.”
Bu hamle, Moskova–Pekin yakınlaşmasını kırma girişimi olarak yorumlandı.
Dünyaya mesaj: Azınlık dosyası
Zirvenin en kritik çıktılarından biri, azınlık sorunlarına dair oldu. Gürcanlı uyarıyor:
“Rusya’nın Ukrayna’daki Rus azınlıkları bahane ederek başlattığı işgal dalgasının Trump eliyle ‘meşrulaştırılması’, azınlıkları ile sorun yaşayan tüm ülkeler için kritik mesajlar içeriyor.”
Sudan’dan Somali’ye, Güney Afrika’dan Libya’ya kadar birçok ülke bu mesajın gölgesinde kalacak.
Türkiye’ye mesaj: Çelişkili adımlar
Zirvenin Türkiye’ye bakan tarafında ise hem Suriye hem de iç siyaset öne çıktı. ABD Büyükelçisi’nin Osmanlı’nın millet sistemini öven sözleriyle, İsrail’in Suriye’nin güneyinde Dürziler üzerinden kontrolünü artırması aynı döneme denk geldi.
Gürcanlı’nın tespiti dikkat çekici:
“İktidar bloku adında ‘demokrasi’ geçen TBMM komisyonu ile Kürt meselesini çözmeye çalışırken, diğer yandan CHP’ye yönelik adli operasyonlar ile şaibeli belediye başkanı transferleri devam ediyor.”
Ankara kulislerinde ise kritik bir soru giderek daha fazla dillendiriliyor:
“Amerikan elçisi tutamayacağı sözler mi verdi?”