24 Temmuz 2025’te geçici olarak “Partiniz” adıyla duyurulan girişim, dört gün içinde 400 bin destekçi kaydı alarak dikkatleri üzerine çekti.
Starmer’a soldan alternatif
Girişim, Keir Starmer liderliğindeki İşçi Partisi’nin sosyal yardım kesintileri ve Gazze politikası gibi konularda sergilediği merkezci tutuma bir tepki olarak doğdu. Corbyn ve Sultana, partinin işçi sınıfından, kamucu politikadan ve enternasyonalist ilkelerden uzaklaştığını savunuyor.
Hedefleri arasında kamu hizmetlerinin yeniden kamulaştırılması, konut hakkı, iklim ve sosyal adalet, İsrail’e silah satışının durdurulması gibi başlıklar yer alıyor. Hareket, parti yapısının tabandan yukarıya demokratik biçimde kurulmasını öngörüyor. Parti ismi ve programı 2025 sonlarında yapılacak ilk konferansta üyeler tarafından belirlenecek.
Kimler liderlik ediyor?
Jeremy Corbyn, 50 yılı aşkın süredir İşçi Partisi’nin içinde yer alan ve 2015-2020 yılları arasında parti liderliğini yürüten önemli bir figür. Aralık 2019’daki genel seçimlerde net bir Brexit pozisyonu alamaması nedeniyle partisinin uğradığı ağır yenilginin ardından liderlikten çekilmişti. Yerine 2020’de Keir Starmer geçti.
Zarah Sultana ise 2019 yılında İşçi Partisi’nin sol kanadından milletvekili seçilen genç bir politikacı. Pakistan kökenli bir göçmen ailenin kızı olan Sultana, sosyal yardım kesintilerine karşı oy kullandığı için görevden alınmıştı. Girişimin eş başkanlığını üstleniyor.
İkili, 2024 yılında kurulan ve Gazze ile dayanışma amacı güden “Bağımsız İttifak”ın da üyeleri.
Toplumsal destek büyüyor
Girişim ilk saatlerde 80 bin, ilk günde ise 300 bin kişi tarafından desteklendi. Genç seçmenlerin Corbyn’e olan güçlü ilgisi dikkat çekiyor. İlk anketler, girişimin İşçi Partisi’nden hayal kırıklığına uğrayan seçmenler ve Yeşil Parti destekçileri arasında yüzde 10’luk bir potansiyele sahip olduğunu gösteriyor.
Eleştiriler ve riskler
Siyaset yorumcuları, hareketin 1981’de İşçi Partisi’nden ayrılan merkez sol milletvekillerince kurulan Sosyal Demokrat Parti (SDP) gibi, sol oyları bölebileceği uyarısında bulunuyor. SDP-Liberal ittifakı, 1983 seçimlerinde yüzde 25 oy almasına rağmen, dar bölge sistemi nedeniyle sandalye kazanmakta zorlanmıştı.
Benzer şekilde, bu girişimin de seçim sistemi nedeniyle sağ partilere avantaj sağlayabileceği kaygısı dile getiriliyor. Özellikle 16-17 yaş grubu seçmenlere oy hakkı verilmesi, gençlerde Corbyn’e yönelen destekle birlikte Starmer için yeni bir risk oluşturuyor.
Soldan tepkiler ve dayanışma
İşçi Partisi’nin sol kanadından birçok eski milletvekili (Diane Abbott, Rebecca Long-Bailey, Richard Burgon, John McDonnell) harekete destek veriyor veya ilkesel olarak desteklediklerini açıklıyor. Momentum ise henüz resmi bir tavır almadı ve oyların bölünmesi konusunda temkinli davranıyor.
Eko-sosyalist Sol Birlik partisi ile tam bir birleşme henüz gerçekleşmedi. Öte yandan 2023’te Corbyn’e yakın çevre tarafından kurulan “Kolektif” yapılanma, kitlesel bir sol parti inşasını hedeflemiş ve bu girişimi doğal uzantısı olarak sahipleniyor.
Avrupa’dan yansımalar
Almanya’daki SPD, Fransa’daki Boyun Eğmeyen Fransa gibi büyük Avrupa sol partileri henüz resmi bir açıklama yapmadı. Ancak sol medya organları ve aktivistler, bu hareketin Podemos (İspanya) veya Syriza (Yunanistan) gibi bir boşluğu doldurabileceğini vurguluyor. Buna karşın bazı yorumcular, bu tarz bir hamlenin Avrupa’daki dar bölge sistemlerinde solun oy gücünü parçalayabileceği konusunda uyarıyor.
Gelecek ne getirecek?
Corbyn’in yeni girişimi, İşçi Partisi’nin merkezleşmesine duyulan tepkilerin güçlü bir ifadesi olarak şekilleniyor. Üye odaklı yapısı, kamu hizmetlerinin savunusu ve Gazze ile dayanışma gibi başlıklarla genç ve radikal seçmen gruplarını etkiliyor. Henüz kuruluş sürecinde olsa da, önümüzdeki seçimlerde İşçi Partisi’ne soldan ciddi bir meydan okuma potansiyeli taşıyor.
