ABD’nin geçtiğimiz hafta İran’ın üç nükleer tesisine düzenlediği saldırılarla ilgili ilk istihbarat değerlendirmelerine göre, operasyon ülkenin nükleer kapasitesini tamamen ortadan kaldırmadı. CNN’in ulaştığı erken istihbarat raporları, saldırının İran’ın zenginleştirilmiş uranyum stoklarını ya da santrifüj altyapısını yok etmediğini gösteriyor. Bu bulgular, ABD Başkanı Donald Trump’ın “İran’ın nükleer altyapısı tamamen yok edildi” yönündeki açıklamalarıyla çelişiyor.
ABD Savunma İstihbarat Ajansı (DIA) tarafından hazırlanan ve henüz resmi olarak kamuoyuna açıklanmayan bu erken değerlendirme, saldırıların İran’ın nükleer programını en fazla birkaç ay geriye götürdüğünü belirtiyor.
Trump ve Hegseth: “Saldırı ezici bir başarı”
Başkan Trump ve Savunma Bakanı Pete Hegseth, istihbarat raporlarını reddederek operasyonun “tarihin en başarılı askeri saldırılarından biri” olduğunu savundu. Trump, sosyal medya hesabından “İran’daki nükleer tesisler tamamen yok edildi” ifadelerini kullandı. Hegseth ise “Devasa bombalarımız her hedefi tam isabetle vurdu” dedi.
Zenginleştirilmiş uranyum ve santrifüjler korunmuş olabilir
CNN’e konuşan kaynaklara göre, saldırı öncesinde İran, bazı nükleer materyalleri tesislerden çıkarmış olabilir. Santrifüjlerin büyük bölümünün zarar görmediği, zenginleştirilmiş uranyumun ise imha edilmediği ifade ediliyor.
Özellikle Fordow ve Isfahan’daki yer altı tesislerin sığınak delici bombalarla hedef alındığı, ancak bu tesislerin derinliği ve yapısı nedeniyle imhanın sınırlı kaldığı öne sürülüyor.
Beyaz Saray’dan CNN’e suçlama: “Sızdırma Trump’ı küçük düşürme girişimi”
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, CNN’in haberine tepki göstererek, söz konusu istihbarat değerlendirmesinin “çok gizli” olduğunu ve habere sızdırılmasının Trump’ı itibarsızlaştırmak için yapıldığını savundu. “Bu değerlendirme yanlış ve sızdırılması alçakça” diyen Leavitt, operasyonun başarılı olduğunda ısrar etti.
İsrail ve Pentagon da ihtiyatlı yaklaşıyor
İsrail istihbaratı, Fordow’daki hasarın beklenenden az olduğunu belirtti. İsrail, ABD ve İsrail saldırılarının İran’ın nükleer programını iki yıl kadar geriye götürdüğünü savunurken, ABD Genelkurmay Başkanı Dan Caine, “Nihai değerlendirme için erken” dedi.
Kongre brifingleri ertelendi
ABD Kongresi’ne verilmesi planlanan gizli brifinglerin ertelenmesi de dikkat çekti. CNN’in kaynaklarına göre hem Temsilciler Meclisi hem de Senato’ya yapılacak bilgilendirmeler ani bir kararla ileri tarihe alındı.
Demokrat vekil Pat Ryan, brifingin iptalinin arkasında Trump’ın açıklamalarını destekleyecek verinin olmamasının yattığını iddia etti.
Uzmanlar: İran nükleer programını yeniden inşa edebilir
Middlebury Uluslararası Araştırmalar Enstitüsü’nden Jeffrey Lewis, saldırıların İran’ın nükleer programını kalıcı olarak durdurmadığını söyledi. “Natanz, Isfahan ve Parçin gibi tesisler ayakta kaldığı sürece İran, nükleer kapasitesini yeniden inşa edebilir” dedi.