Türk Kardiyoloji Derneği Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ertuğrul Okuyan, iklim değişikliğine bağlı aşırı hava olayları ve hava kirliliğinin kalp hastalıkları riskini artırdığını söyledi. Okuyan, yapılan araştırmaların kirli havada yaşayanların kalp krizi riskinin yüzde 15-20 daha fazla olduğunu net şekilde gösterdiğini belirtti.
29 Eylül Dünya Kalp Günü kapsamında yapılan açıklamada, dünya genelinde her yıl yaklaşık 17 milyon kişinin kalp hastalıkları ve inme nedeniyle hayatını kaybettiğine dikkat çekildi.
Okuyan, hava kirliliği, aşırı sıcaklar, mikroplastikler ile ışık ve gürültü kirliliği gibi çevresel faktörlerin kalp sağlığını ciddi şekilde tehdit ettiğini vurguladı. Dünya Sağlık Örgütü’nün “sessiz katil” olarak tanımladığı hava kirliliği, artık sigara, kötü beslenme ve hareketsizlik kadar önemli bir risk faktörü olarak kabul ediliyor.
Hava kirliliğine kısa süreli maruziyetin bile özellikle yaşlılar ve kalp-damar hastalığı olan kişilerde kalp krizi, inme, ritim bozuklukları ve kalp yetmezliği riskini artırabileceğini belirten Okuyan, uzun süreli maruziyette ölüm riskinin çok daha yüksek olduğunu kaydetti.
Dünya genelinde hava kirliliğine bağlı kalp hastalıklarının yaygın olduğu ülkeleri de örnekleyen Okuyan, şunları söyledi:
Çin’de sanayi kirliliği, yoğun trafik ve kömür kullanımı nedeniyle milyonlarca kişi kalp-damar hastalıklarından ölüyor.
Hindistan’da iç ve dış mekan kirliliği, yüksek kalp krizi ve inme oranlarına yol açıyor.
Pakistan ve Mısır’da sanayi ve ulaşım kaynaklı yoğun duman, kalp-damar hastalıklarını artırıyor.
Nijerya’da son 20 yılda hava kirliliği iki katına çıktı ve buna bağlı kalp hastalıkları arttı.
Okuyan, iklim değişikliğine bağlı aşırı sıcaklık, fırtına ve sel gibi hava olaylarının da kalp-damar hastalıklarıyla ilişkili olduğunu belirterek, aşırı sıcak ve soğuk havalarda kalp üzerindeki etkileri şöyle özetledi:
Sıcak havalarda kalp hızlanır, tansiyon düşebilir ve kan koyulaşabilir.
Soğuk havalarda damarlar büzülür, kan basıncı yükselir ve kalp daha fazla efor harcar.
Gürültü ve ışık kirliliğinin kalp sağlığını olumsuz etkilediğine de dikkat çeken Okuyan, mikroplastiklerin ise damarlarımızda dolaşan bir tehlike olduğunu söyledi. Yapılan bir araştırmada kalp ameliyatı geçiren hastaların damar plaklarında mikroplastikler tespit edilmiş ve bu kişilerin sonraki yıllarda kalp krizi, inme ve ölüm riskinin 4,5 kat daha yüksek olduğu görülmüş.
Temiz hava, temiz su ve düzenli yaşam alanları kalbi koruyor
Okuyan, kalp sağlığını korumanın bireysel çabalar ve toplumsal farkındalıkla mümkün olduğunu vurgulayarak, kirli havanın yoğun olduğu günlerde dışarı çıkılmaması, evde hava temizleyici cihaz kullanılması, tek kullanımlık plastik ürünlerden kaçınılması ve yürüyüş gibi basit önlemlerin toplum sağlığına büyük katkı sağlayacağını söyledi.