Temmuz ayında Meclis’ten geçerek yasalaşan ve yaşam savunucuları ile uzmanlar tarafından “işgal yasası” olarak nitelenen düzenlemenin ardından, maden şirketleri Türkiye’nin dört bir yanında doğa tahribatını hızlandırdı. Ulusal ve uluslararası maden tekelleri, Kazdağları’ndan Samsun’a, Kırşehir’den Bolu’ya kadar ormanlık alanları, tarım arazilerini ve hayvancılığı tehdit eden projelerle harekete geçti.
AKP iktidarı boyunca defalarca değiştirilen Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) yönetmelikleri ile maden ve enerji projelerine verilen izinler gevşetilmiş, denetim süreçleri zayıflatılmıştı. Son torba yasa ile birlikte pek çok yasal prosedür tamamen ortadan kaldırıldı. Böylece maden yatırımlarının önündeki engeller kaldırılmış oldu.
Hedefteki bölgeler ve şirketler
19 Temmuz’da yürürlüğe giren yasa sonrası, Alamos Gold Kazdağları’na geri dönmeye çalışırken, Kanadalı Centerra Gold Samsun Alaçam’ı hedef aldı. Kırşehir’de ise Koç Holding’e bağlı Demir Export A.Ş. ile AKP Batman Milletvekili Ferhat Nasıroğlu’nun sahibi olduğu Fernas İnşaat A.Ş’nin ortaklığı olan Defaş Madencilik altın arama planlarını hayata geçirmek istiyor. Bolu Mengen’de ise Başkar Madencilik kuvarsit ocağı projesi için “ÇED gerekli değildir” kararı aldı.
Alaçam’da 1.900 hektarlık alanın maden rezerv sahası ilan edildiğini açıklayan Belediye Başkanı Ramazan Özdemir, henüz ruhsat verilmediğini ancak Centerra Gold ve yerli iştiraki Öksüt Madencilik’in bölgede çalışma planladığını duyurdu. CHP’li Meclis Üyesi Tayyar Tabak ise yayla turizminin tehdit altında olduğunu belirterek, “1 gram altın için 4 ton suyun zehirleneceğini söylüyorlar. Alaçam’ın suyu ve ovası yok olacak” dedi.
Bolu Mengen’in Ağalar köyünde toplanan çevre gönüllüleri, Yedigöller yakınındaki ormanlarda altın arama ve kuvarsit ocağı projelerine karşı direniş çağrısı yaptı.
Kırşehir’in Boztepe ilçesinde de tarım, mera ve hazine arazilerine yapılmak istenen altın madeni projesine karşı mücadele sürüyor. Kırşehir Çevre Koruma Platformu’ndan Niyazi Ekertürk, “Seyfe Gölü ve Kervansaray Dağları yok olacak” diyerek projeye karşı olduklarını söyledi.
182 projeye onay
24 Temmuz’da Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yasa sonrası ÇED verileri de dikkat çekti. 93 yeni proje başvurusu yapılırken, 145 projeye “ÇED olumlu/ÇED gerekli değildir” kararı verildi. Böylece yalnızca iki haftada toplam 182 proje onay aldı; yalnızca 39 proje iptal edildi.