Nutella'nın üreticisi Ferrero'nun Türkiye’den fındık alımlarını durdurduğu yönündeki haberlerin ardından Rekabet Kurulu, bugün yaptığı açıklamayla şirketin başvurusu üzerine fındık alım taahhütlerini aşağı yönlü revize ettiğini duyurdu.
Kurul, şirketin "Türkiye fındık piyasasındaki rekabet sorunlarına yönelik endişeler kapsamında" uygulanan taahhütlerde 2025 yılına özgü değişikliğe gittiğini açıkladı.
45 bin tondan 30 bin tona düşürüldü
Rekabet Kurumu'nun internet sitesinden yapılan açıklamada, "Şirketin her yıl Eylül–Aralık döneminde en az 45 bin ton kabuklu fındık alımı yapma yükümlülüğü, bu dönemde yaşanan rekolte düşüşü ve kalite sorunları gerekçesiyle 2025 yılına mahsus olmak üzere revize edildi. Kurul, söz konusu alım taahhüdünün tonajını sadece 2025 yılı için geçerli olacak şekilde aşağı yönlü güncelledi. Ferrero, 2025’in Eylül-Aralık döneminde en az 30 bin ton kabuklu fındık almak zorunda olacak" denildi.
Günlük idari para cezası tehdidi
Açıklamada şirketin, 2024–2026 dönemini kapsayan taahhütler kapsamında müdahale referans fiyatının altında fındık alımı yapmama, sezonda 100 bin ton kabuklu fındık alımını aşmama, her yıl Eylül-Aralık döneminde asgari alım yapma yükümlülüklerinin ise devam edeceği bildirildi. Kurulun, Ferrero'nun taahhütlerden herhangi birine uyulmaması halinde ise şirkete taahhütleri yerine getirmediği süre boyunca günlük idari para cezası uygulayacağı belirtilerek "Kanun’da öngörülen ve taahhütlere uyulmayan sürenin uzaması ile oldukça ağırlaşan bu yaptırım; soruşturmayı Ferrero gibi taahhütle sonlandırmayı tercih eden teşebbüslerin bu taahhütlere bağlı kalmasını sağlamayı hedefliyor" denildi.
Rekolte ve kalite kayıpları nedeniyle yapılan bu sınırlı ve geçici revizyonun piyasadaki rekabetçi dengeyi korurken, üreticilerin mağduriyetini önlemeyi ve sektörün istikrarını desteklemeyi amaçladığı kaydedildi.
İngiliz Financial Times (FT) gazetesi, İtalyan Ferrero’nun kötü mahsül ve kahverengi kokarca böceği istilası nedeniyle fiyatların yükselmesinin ardından Türkiye'den fındık alımlarını durdurduğunu bildirmişti. Haberde normalde bir sezonda 600 bin ila 700 bin ton fındık çıkaran Türkiye'de bu yıl üretimin en fazla 500 bin ton olacağı belirtilmişti.
Gazeteye konuşan Londra merkezli gıda dağıtım şirketi CG Hacking & Sons'un Direktörü Giles Hacking, Türk aracılarının "ellerine geçirdikleri her şeyi satın aldıklarını" ve Ferrero’nun daha sonra yeniden piyasaya döneceğini umduklarını ifade etmişti. Türkiye ise iddiaları geri çevirmişti.
CHP'li Torun: Önemli ama yetersiz bir karar
CHP Ordu milletvekili Seyit Torun, Rekabet Kurulu kararının önemli ancak yetersiz olduğu değerlendirmesini yaptı.
Ferrero’nun "Türkiye’den fındık almayacağız" çıkışının Karadenizli üreticileri korkutma ve piyasayı manipüle etme girişimi olduğunu belirten Torun, "Rekabet Kurulu'nun kararı, Kararadenizli üreticilerin emeğini hiçe sayan İtalyan tekeline karşı gecikmiş ama doğru bir adımdır. Ancak yeterli değildir. 30 bin tonluk alım zorunluluğu, Ferrero’nun yıllardır sürdürdüğü piyasa manipülasyonlarını boşa çıkaracak ölçekte değildir. Ferrero’nun alım politikaları, 'piyasa koşulları' bahanesiyle üreticiyi baskı altına almanın, fiyatı aşağı çekmenin sistematik bir aracına dönüşmüştür" dedi.
