Eurovision Şarkı Yarışması’ndan çıkarılmasının üç yıl ardından Rusya, Soğuk Savaş döneminin rakibi Intervision’ı yeniden hayata geçiriyor. Yarışmaya, Rusya’nın yakın ilişkiler kurduğu BRICS ülkelerinden katılımcılar ile ABD’de yaşayan bir şarkıcı da dahil olacak.
Rusya’nın amacı ve siyasi boyutu
2022’de Eurovision’dan çıkarılan Rusya, yarışmanın kültürel ve siyasi değerlerini dünyaya göstermek için önemli bir platformu kaybetmişti. Aberdeen Üniversitesi’nden Dr. Barbara Barreiro Leon, Intervision’ın yeniden başlatılmasının, Rusya’nın katılımcı ülkelerle ilişkilerini güçlendirme ve kendi değerlerini ihraç etme çabası olduğunu belirtiyor. Yarışmanın internet sitesinde ise etkinliğin “milyonları birleştirmek ve ilham vermek” amacı taşıdığı ve siyasi bir girişim olmadığı ifade ediliyor. Ancak Eurovision tarihçisi Dr. Dean Vulatic, Intervision’ın hükümet kararıyla başlatıldığını vurgulayarak, bunun siyasi bir etkinlik olduğunu savunuyor. Ukrayna Dışişleri Bakanlığı ise Intervision 2025’i “düşmanca propaganda aracı” olarak değerlendiriyor.
Intervision’ın temsil ettiği değerler
Intervision, Eurovision’a alternatif olarak “ruhani ilkeler, geleneksel ve aile değerleri”ni ön plana çıkarıyor. Yarışma, Rusya’nın LGBTQ+ karşıtı yasalarıyla paralel biçimde, bu değerleri yansıtan şarkılara izin veriyor. 2024’te Eurovision’da non-binary bir sanatçının kazanması gibi gelişmeler, iki yarışmanın ideolojik farkını gösteriyor.
Katılımcılar ve dikkat çeken isimler
23 ülkeden katılımcının yer alacağı yarışmada, Rusya’yı savaş yanlısı pop şarkıcısı Shaman temsil edecek. Katılımcılar arasında Brezilya, Hindistan, Çin, Güney Afrika gibi BRICS ülkeleri ile eski Sovyet ülkeleri de yer alıyor. ABD’yi temsil edecek şarkıcı Vassy, ailevi nedenlerle yarışamayacağını açıklayan başka bir sanatçının yerine geçti. Dr. Vuletic’e göre Vassy’in katılımı, Amerikan devlet kurumlarından bağımsız bir adım olarak görülüyor.
Tarihçesi ve önceki dönemleri
Intervision, 1956’da Eurovision’a cevap olarak kuruldu ve 1965-1968 arasında Çekoslovakya’da, 1977-1980 arasında ise Japonya, ABD ve Kanada’dan katılımcılarla gerçekleştirildi. Sovyetler’in dağılmasının ardından Rusya 1994’te Eurovision’a katıldı ve 2008’de kazandı. Ancak 2014’te Conchita Wurst’un kazanması ve Kırım’ın ilhakı sonrası Rusya, Intervision’ı yeniden başlatma planlarını gündeme aldı.
Ünlü katılımcılar ve ödül sistemi
1979’da Boney M gibi ünlü isimler Intervision sahnesinde yer aldı. Eurovision’dan farklı olarak Intervision birinciye 30 milyon ruble (360 bin dolar) para ödülü veriyor ve kazanan stüdyo jürisi tarafından seçiliyor.
Geleceği ve izleyici ilgisi
Dr. Vuletic, etkinliğin sosyal medyada sınırlı etkileşim aldığını, ancak Rusya’nın bunu yıllık bir etkinlik hâline getirme planı olduğunu belirtiyor. Leon, etkinliğin sınırlı kitleye hitap edebileceğini ve nostalji duygusunu canlandırabileceğini vurguluyor. Vuletic, yarışmanın Rusya’ya uluslararası etkinlik düzenleyebildiğini ve yaptırımlara rağmen hala destekçi bulduğunu göstermesi açısından önemli olduğunu ifade ediyor.