Alaska’daki zirvede Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’nın doğusundaki Donbas bölgesinde tam kontrolün sağlanmasını, savaşın sona ermesi için temel şart olarak yineledi.
Henüz doğrulanmamış olsa da basında çıkan haberler, ABD ve Avrupa’da şimdiden hararetli tartışmalara yol açtı. İddiaya göre Putin ile ABD Başkanı Donald Trump, Donetsk ve Luhansk kentlerinin Rusya’ya bırakılması konusunda uzlaştı. Peki Ukrayna böyle bir adımı kabul etmeye zorlanabilir mi?
Putin’in talebine göre Ukrayna ordusu, ülkenin doğusundaki Donbas’tan tamamen çekilmeli. Karşılığında Moskova, cephe hattının geri kalanında çatışmaları “dondurmayı” teklif ediyor. Bu, özellikle Rusya’nın geniş alanları işgal ettiği Herson ve Zaporijya bölgelerini kapsıyor.
Donetsk ve Luhansk: Hukuken Ukrayna, tarihsel olarak Rusya’ya yakın
Putin, Donbas’ı oluşturan Donetsk ve Luhansk şehirlerinin önemini yıllardır vurguluyor. Ona göre bu bölge, tarihsel olarak Rusya ve Sovyet mirasıyla bağlı. Ancak hukuken Donbas, Ukrayna’ya ait ve bu durum Sovyetler Birliği döneminde de tartışma konusu olmadı.
Kırım Yarımadası, 1954’te dönemin Sovyet lideri Nikita Kruşçev tarafından Rusya’dan Ukrayna’ya devredildi. Bu karar hâlâ Rusya’da tartışmalı. Buna karşılık Donetsk ve Luhansk, 1919’da Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nin kuruluşundan bu yana kesintisiz olarak Ukrayna’nın parçası.
Bölge aynı zamanda uzun süredir güçlü bir Rus etkisi taşıyor. 19. yüzyıldan itibaren, özellikle Sovyet döneminde Donbas sanayinin kalbi haline geldi: kömür madenciliği, çelik ve kimya sanayisiyle. İş için Sovyetler’in dört bir yanından, özellikle de Rusya’dan insanlar buraya göç etti. 2014’ten önce bile nüfusun çoğunluğu Rusça konuşuyordu.
Doğu Ukrayna’daki bu bölge, ülkenin batısında yaşayanların Avrupa Birliği ile daha yakın bağlar kurmak istediği dönemde de Moskova’ya yakınlığını korudu. Kremlin destekli eski Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç, Donetsk doğumluydu ve en güçlü desteğini bu
bölgeden aldı.
