2001 yılında kurulan Şanghay İşbirliği Örgütü’nün (ŞİÖ) bugüne kadarki en geniş katılımlı zirvesi, Çin’in Tiencin kentinde başladı. Zirveye 20’den fazla ülkenin lideri katılırken, Türkiye’yi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan temsil ediyor.
Erdoğan-Şi görüşmesi
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile yaptığı görüşmede ikili ticaretin dengeli ve sürdürülebilir olması gerektiğini vurguladı. Erdoğan, enerji, dijital teknolojiler, sağlık ve turizm alanlarında Çin yatırımlarının artırılması gerektiğini belirtti. Görüşmede ayrıca Gazze’deki gelişmeler, Ukrayna savaşı ve Suriye’nin yeniden inşası da ele alındı.
Putin’den “Adil dünya düzeni” vurgusu
Zirvenin dikkat çeken konuklarından biri Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin oldu. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin hakkında çıkardığı yakalama kararına rağmen Çin’e gelen Putin, ŞİÖ’nün Avrasya’da dayanışmayı güçlendireceğini söyledi. Putin, zirvenin “daha adil ve çok kutuplu bir dünya düzeni” inşasına katkı sağlayacağını dile getirdi.
ŞİÖ: Batı’ya alternatif güç arayışı
Siyaset bilimciler, Pekin’in ŞİÖ’yü uzun süredir “Batı tarafından yönetilmeyen bir güç bloğu” olarak konumlandırdığını belirtiyor. Çin, Rusya, Hindistan, İran, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Pakistan, Tacikistan ve Belarus örgütün üyeleri arasında yer alıyor. Türkiye ise Azerbaycan, Ermenistan, Nepal ve Sri Lanka ile birlikte “diyalog ortağı” statüsünde bulunuyor.
Çin-Hindistan yakınlaşması
Zirvede en dikkat çeken ikili görüşmelerden biri de Çin Devlet Başkanı Şi ile Hindistan Başbakanı Narendra Modi arasında gerçekleşti. İki ülkenin zaman zaman sınır çatışmalarıyla gerilen ilişkilerinde yeni bir iş birliği döneminin başladığı mesajı verildi. Modi, “İki ülkede yaşayan 2,8 milyar insanın çıkarı bizim iş birliğimize bağlı” dedi.
Tarihin en geniş katılımlı ŞİÖ zirvesi
Tiencin’deki buluşma, 2001’den bu yana düzenlenen ŞİÖ zirveleri arasında en geniş katılımlı toplantı olarak öne çıkıyor. Zirve, Pazartesi günü sona erecek.
