ABD Başkanı Donald Trump, 15 Ağustos Cuma günü Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile gerçekleştireceği “tarihi” görüşmeye ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Beyaz Saray’da düzenlenen basın toplantısında Trump, “Rusya, Ukrayna’nın geniş topraklarını işgal etti. Önemli alanları kontrol altına aldılar. Bu toprakların bir kısmını Ukrayna için geri almaya çalışacağım” dedi.
Trump, daha önce Ukrayna ve Rusya arasında olası bir “toprak değiş tokuşu” fikrini gündeme getirmiş ancak detay vermemişti. 15 Ağustos’taki zirve, Ukrayna’daki savaşı sona erdirme çabalarının parçası olarak görülüyor. Rusya’ya ateşkesi kabul etmesi ya da daha ağır yaptırımlarla karşılaşması için verilen sürenin dolduğu gün açıklanan görüşme, üç tur barış görüşmesine rağmen iki tarafı yakınlaştırmadı.
Görüşmenin yapılacağı yer olarak Alaska seçildi. Trump, “Büyük Alaska eyaletinde” gerçekleşecek görüşmenin detaylarının ileride açıklanacağını söyledi. Toplantı yerine ilişkin gerekçe ise güvenlik ve tarihsel bağlar olarak öne çıkıyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin görüşmeye katılması şu an için kesin değil. Zelenskiy, savaşın Avrupa’nın meselesi olduğunu vurgulayarak Avrupa’nın da sürece dahil olması gerektiğini belirtti. Ayrıca, Ukrayna’nın onayı olmadan Kremlin ile yapılacak herhangi bir anlaşmayı kabul etmeyeceğini açıkça ifade etti.
Avrupalı müttefikler ise görüşmenin Ukrayna’nın katılımıyla yapılması gerektiğinde ısrarcı. İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya, Polonya, Finlandiya ve Avrupa Komisyonu liderleri tarafından yayımlanan ortak açıklamada, uluslararası sınırların zorla değiştirilmemesi ve Ukrayna’nın kaderini belirleme hakkına vurgu yapıldı.
Trump, bu görüşmeyle savaşın sona erdirilmesini hedeflediğini belirtirken, ABD yönetimi Rusya’ya bazı Ukrayna topraklarının devri karşılığında geniş kapsamlı bir ateşkes öneriyor. Öneriye göre Rusya, 2014’te işgal ettiği Kırım’ı elinde tutacak, Donbas bölgesindeki kontrolünü sürdürecek ancak Herson ve Zaporijya’dan çekilecek.
Trump, basın toplantısında “Her iki tarafın da yararına olacak şekilde bazı toprak değişimleri olacak” ifadelerini kullandı ancak detayları görüşmede netleştireceklerini söyledi.
Bu kritik görüşme, Rusya-Ukrayna savaşının kaderini belirleyecek önemli bir dönemeç olarak görülürken, taraflar arasında diplomatik gerilim ve belirsizlik sürüyor.