Collins Sözlüğü, 2025’in kelimesi olarak “vibe coding” terimini seçti. Bu kavram, yazılım geliştirmede yepyeni bir dönemi simgeliyor: artık satır satır kod yazmak yerine, yapay zekâya ne yapılması gerektiğini “hissederek” anlatmak yeterli olabiliyor.
Yapay zekâyla kodun ötesine geçmek
Terim, Şubat 2025’te OpenAI’nin kurucu ortaklarından Andrej Karpathy tarafından ortaya atıldı. Karpathy, yapay zekânın bazı geliştiricilere “kodun varlığını bile unutturabildiğini” ve onların yalnızca “hissiyata kapılarak” program üretebildiğini söylemişti.
Bu yaklaşım, bir uygulama veya web sitesini oluştururken kodlama dillerine hâkim olmayı gerektirmiyor. Örneğin kullanıcılar, “Haftalık yemek planımı düzenleyen bir uygulama yap” gibi basit bir komutla temel bir uygulamayı hayata geçirebiliyor.
Kod bilmeyenler de üretici konumda
“Vibe coding”, yazılım geliştirmeyi demokratikleştirerek kodlama bilgisi olmayanların da dijital üretim sürecine katılmasını sağladı.
Yine de uzmanlar, bu yöntemle oluşturulan uygulamaların hata oranının yüksek olabileceği uyarısında bulunuyor.
Collins Sözlüğü Genel Müdürü Alex Beecroft, “Vibe coding, dilin teknolojiyle birlikte nasıl dönüştüğünü mükemmel şekilde yansıtıyor” dedi.
2025’in Diğer Dikkat Çeken Kelimeleri
BBC’nin haberine göre Collins’in kısa listesinde, 2025’in toplumsal ve kültürel eğilimlerini yansıtan dokuz kelime daha yer aldı:
Clanker: Star Wars evreninde robotlar için kullanılan bu terim, TikTok’ta yapay zekâ destekli cihazlardan yakınan kullanıcılarla yeniden popülerleşti.
Aura farming: Kameraların açık olduğunu bilerek sadece “havalı görünmek” uğruna yapılan davranışlar.
Broligarchy: Dünyanın en büyük teknoloji şirketlerinin sahiplerini ve onların siyasi etkilerini tanımlayan kelime; 2025’te Trump’ın yemin töreninde teknoloji patronlarının görünmesiyle gündeme geldi.
Biohacking: Vücudun doğal süreçlerini değiştirerek sağlığı ve ömrü uzatma girişimi.
Coolcation: Sıcak yerler yerine serin iklimli bölgelerde yapılan tatil.
Glaze: Birini abartılı veya hak edilmeden övmek.
Henry: “High Earner, Not Rich Yet” (yüksek gelirli ama zengin olmayan) kişiler.
Micro-retirement: İşten kısa süreliğine ayrılıp kişisel ilgi alanlarına zaman ayırmak.
Taskmasking: İş yerinde üretkenmiş gibi davranmak, sahte bir verimlilik görüntüsü yaratmak.