Birleşik Metal-İş Sendikası Araştırma Merkezi (BİSAM), Haziran 2025’e ilişkin “Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması”nı yayımladı. Buna göre, dört kişilik bir ailenin sadece sağlıklı ve dengeli beslenebilmesi için yapması gereken asgari gıda harcaması 25.811 TL olarak hesaplandı. Diğer temel giderlerle birlikte yoksulluk sınırı ise 89.282 TL’ye ulaştı.
🔍 Kişi başına gıda harcamaları
Araştırmada her bireyin yaş ve cinsiyetine göre kalori ihtiyacına dayalı gıda harcamaları hesaplandı. Buna göre:
Yetişkin erkek: 7.265 TL
Yetişkin kadın: 6.923 TL
15-18 yaş arası genç: 7.161 TL
4-6 yaş arası çocuk: 4.462 TL
Bu veriler ışığında dört kişilik bir aile için aylık açlık sınırı 25.811 TL olarak belirlendi.
💰 Yoksulluk sınırı: 89.282 TL
Açlık sınırına, barınma, ulaşım, sağlık, eğitim, ısınma, giyim gibi temel giderlerin de eklenmesiyle hesaplanan yoksulluk sınırı, Haziran ayında 89.282 TL oldu.
Tek başına yaşayan bir bireyin, hem sağlıklı beslenmesi hem de temel ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için yapması gereken harcama ise 41.857 TL olarak açıklandı.
🥕 Gıda harcamalarında en büyük pay sebze ve meyvede
Haziran 2025 itibarıyla günlük gıda harcamalarında en yüksek maliyet meyve ve sebze grubuna ait oldu:
Meyve-sebze: 288,4 TL (%33,5)
Süt ve süt ürünleri: 207,79 TL (%24,2)
Et, tavuk, balık: 161,83 TL (%18,8)
Ekmek ve tahıl ürünleri: 71,43 TL (%10,4)
Katı ve sıvı yağlar: 41,02 TL
Yumurta: 13,12 TL
Şeker, reçel, bal, pekmez: 19,42 TL
🧮 Hesaplama yöntemi ve veri kaynakları
Araştırma, Sağlık Bakanlığı ve Hacettepe Üniversitesi’nin oluşturduğu “Türkiye’ye Özgü Beslenme Kalıbı” temel alınarak yürütüldü. TÜİK’in 2022 sonrası madde fiyatlarını yayımlamayı bırakması nedeniyle, veriler İstanbul Halk Ekmek ve zincir marketlerin internet fiyatlarına dayandırıldı.
Mevsimsel değişimler ve piyasa dalgalanmaları nedeniyle araştırma yönteminde dört kez revizyon yapıldı. Bu nedenle önceki dönemlerle doğrudan kıyaslama yapılamıyor.
🔢 Kalori ihtiyaçlarına göre gıda maliyeti hesabı
Belirlenen kalori ihtiyaçlarına göre yapılan hesaplamada kullanılan veriler şöyle:
4-6 yaş çocuk: 1.963 kalori
15-18 yaş genç: 3.244 kalori
Yetişkin erkek: 2.953 kalori
Yetişkin kadın: 2.658 kalori
Bu kalori miktarlarının, piyasadaki gıda fiyatları ile karşılanabilmesi için gereken harcamalar üzerinden açlık sınırı belirleniyor. Ardından, hanehalkı tüketim kalıpları dikkate alınarak yoksulluk sınırı hesaplanıyor.
