İSİG Meclisi, Covid-19 salgınının Türkiye’de resmi olarak başladığı 11 Mart 2020’nin yıl dönümünde bir rapor yayımladı. Raporda, ölümlerinin kapsamlı tespitinin mümkün olmadığı belirtilerek “Covid-19’a bağlı işçi ölümleri çok daha fazladır. Bizim tespit edebildiğimiz ölümlerin birkaç (5-6) katı daha işçi ölümünün olduğunu düşünebiliriz” denildi. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi, yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınının Türkiye’de resmi olarak başladığı 11 Mart 2020’nin yıl dönümünde bir rapor yayımladı. Yüzde 42’sini ulusal basından; yüzde 58’ini ise işçilerin mesai arkadaşları, aileleri, sağlık meslek örgütleri, sendikalar ve yerel basından alınan bilgilere dayanarak tespit edilen kadarıyla iki yıllık salgın sürecinde Covid-19 nedeniyle en az 1400 işçi hayatını kaybetti. Rapora dair düşülen notlarda şu ifadeler kullanıldı: 1- Raporlarımızda iş cinayetlerini belirtirken “en az” diyoruz çünkü kısıtlı bilgi kaynaklarımızla öğrenebildiklerimizi paylaşıyoruz. Covid-19 nedenli ölümlerde bu vurgunun altını iki kere çizmeliyiz çünkü bu ölümler devlet tarafından hiçbir şekilde açıklanmadı ve doğal olarak da kimlik bilgilerini öğrenmek oldukça zor. Bu yüzden raporlarımızda ana bilgi kaynağımız her zaman ulusal basın iken (özellikle ajanslar) bu sefer bilgi kaynaklarımızı özellikle sağlık meslek örgütü, sendikalar, işçilerin mesai arkadaşları, aileleri, yerel basın ve memleket dernekleri oluşturdu. Buna bağlı olarak bir örnek verelim. Bugüne kadar sadece Covid-19 nedenli 16 tarım işçisi ve bir çiftçi ölümü tespit edebildik. Oysa diğer raporlarımızdaki ölümlerin ortalama yüzde 20’sini tarım işkolu oluşturur. Yine bildiğimiz göçmen işçi ölümü yok. Oysa Türkiye’de çalışan nüfusun neredeyse yüzde 10’una yakını göçmen. Yine bazı şehirlerden hiçbir bilgiye ulaşamadık. Yani Covid-19’a bağlı işçi ölümleri çok daha fazladır. Bizim tespit edebildiğimiz ölümlerin birkaç (5-6) katı daha işçi ölümünün olduğunu düşünebiliriz. 2- Diğer yandan Covid-19’a bağlı ölümlerin büyük bir çoğunluğunu işçi aileleri ve bir dönem evvelki işçi kuşağı olan emekliler oluşturuyor. Özellikle Omicron varyantı sonrası emekli işçilerin ölüm oranı daha da artmış durumda. Bu durum Covid-19’un bir işçi sınıfı (çalışan+emekli) hastalığı olduğunun en büyük göstergesi. 3- En çok sağlık emekçileri(514), eğitim emekçileri(218), büro çalışanları(114), belediye işçileri (118), güvenlik emekçileri(83) ve fabrika işçileri(125) –ki özellikle metal(36) ve tekstil(31) işçileri– arasında Covid-19 nedenli ölümlerin meydana geldiğini tespit ettik. 4- Diğer raporlarımızda sendikalı işçi ölüm oranı yüzde 2 civarında oluyordu. Ancak Covid-19 nedenli işçi ölümlerinde sendikalı işçi oranı yüzde 13. Bunun bir nedeni özellikle kayıt dışı ölümleri tespit etmedeki zorluğun getirdiği bilgi eksikliğinin oranı yükseltmesi olabileceği gibi diğer nedeni de geleneksel sendikal hareketin salgınla mücadele konusundaki yetersizliği oluşturmaktadır. ÖLENLERİN 1196 ÜCRETLİ ÇALIŞAN Raporda ayrıca şu bilgilere yer verildi: - Salgının ikinci yılında Covid-19 nedenli iş cinayetlerinin istihdam dağılımına baktığımızda 1196 ücretli ve 204 kendi nam ve hesabına çalışan hayatını kaybetti. Yani ölenlerin yüzde 85’ini ücretliler yüzde 15’ini ise kendi nam ve hesabına çalışanlar oluşturuyor... SAĞLIK, SOSYAL HİZMETLER İŞ KOLU İLK SIRADA - Sağlık, Sosyal Hizmetler işkolunda 514 emekçi; Ticaret, Büro, Eğitim, Sinema işkolunda 450 emekçi; Belediye, Genel İşler işkolunda 118 işçi; Savunma, Güvenlik işkolunda 83 işçi; Metal işkolunda 36 işçi; Tekstil, Deri işkolunda 31 işçi; Taşımacılık işkolunda 29 işçi; Konaklama, Eğlence işkolunda 23 işçi; Basın, Gazetecilik işkolunda 18 emekçi; Tarım, Orman işkolunda 17 işçi; Petro-Kimya, Lastik işkolunda 17 işçi; Banka, Finans, Sigorta işkolunda 12 işçi; Enerji işkolunda 10 işçi; Gıda, Şeker işkolunda 8 işçi; İnşaat, Yol işkolunda 8 işçi; İletişim işkolunda 5 işçi; Gemi, Tersane işkolunda 5 işçi; Ağaç, Kâğıt işkolunda 4 işçi; Madencilik işkolunda 3 işçi; Çimento, Toprak, Cam işkolunda 3 işçi; elimizdeki veriler ışığında çalıştığı işkolunu belirleyemediğimiz 6 işçi hayatını kaybetti… CİNSİYETLERE GÖRE DAĞILIM - Salgının ikinci yılında Covid-19 nedenli iş cinayetlerinin cinsiyetlere göre dağılımı şöyle: 146 kadın işçi ve 1254 erkek işçi hayatını kaybetti...