Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, sağlık sistemi tarafından Grönlandlı kadınlara ve kız çocuklarına yönelik "sistematik ayrımcılık" uygulandığını, bu kişilerin "hem fiziksel hem de psikolojik zarara" maruz kaldığını söyledi.
Frederiksen, "Yaşananları değiştiremeyiz ancak sorumluluk alabiliriz. Bu nedenle Danimarka adına özür diliyorum" dedi.
Danimarka hükümeti, Grönland'da İnuit yerlilerinin nüfusunu kontrol altında tutmak için 1960 ve 1970'lerde "spiral kampanyası" adı altında zorunlu doğum kontrol uygulaması gerçekleştirmişti.
1953'e kadar Danimarka sömürgesi olan ve 1992'de kendi sağlık sistemini kuran Grönland'da bu uygulamadan en az 4 bin 500 kadın ve kız çocuğu etkilendi. Eski Grönland Başbakanı Mute Egede, olayı "soykırım" diye nitelemişti.
Kopenhag yönetiminin uygulaması, kayıtların Grönland'da binlerce kadın ve 13 yaşından küçük kız çocuğuna bilgileri ya da rızaları olmadan spiral takıldığının tespit edilmesiyle 2022'de ortaya çıkmıştı.
Geçen yıl yaklaşık 150 İnuit yerlisi kadın, zorunlu doğum kontrolü nedeniyle Danimarka'dan tazminat talebinde bulunmuştu. Kopenhag yönetimi, skandalla ilgili incelemelerin sürdüğünü belirterek tazminat taleplerini henüz karşılamadı. Soruşturmanın gelecek ay sonuçlanması bekleniyor.
Grönland Başbakanı Jens-Frederik Nielsen de olayı "tarihimizde karanlık bir sayfa" diye niteledi. Nielsen, zorla doğum kontrol uygulamasında kendi sorumluluklarını kabul ettiklerini ve mağdurlara tazminat ödemeyi planladıklarını söyledi.
Danimarka hükümetine dava açan kadınları temsil eden avukat Mads Pramming, özrü memnuniyetle karşıladıklarını fakat hukuki sürecin henüz sona ermediğini söyledi.
Egede de suçunu kabul eden Danimarka'nın "artık tazminat ödeme vaktinin geldiğini" belirtti.
Diğer yandan 1950'lerde İnuit çocuklarının yeniden eğitilmesi için Danimarkalı koruyucu ailelere verilmek üzere ebeveynlerinden koparılması da gündem olmuştu. Kopenhag yönetimi, bu "yeniden eğitim deneyinde" ailelerinden koparılan çocuklar için 2022'de özür dilemişti.