EKONOMİ

Doğrudan satışlarda yeni dönem: Tüketici hakları güçlendi

Doğrudan satışlarda tüketicilere 30 gün cayma hakkı tanındı, şirketlere yetki belgesi zorunluluğu getirildi. Kadın girişimciler desteklenirken piramit satışlara karşı sıkı önlemler alındı.

Ticaret Bakanlığı, doğrudan satış sistemlerine ilişkin önemli bir düzenlemeyi hayata geçirdi. 8 Ağustos 2025’te Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Doğrudan Satışlar Hakkında Yönetmelik” ile tüketicilerin hakları güçlendirilirken, sektörde şeffaflık ve güvenilirlik artırılıyor. Ayrıca, özellikle kadın girişimcilerin desteklenmesi için önemli adımlar atıldı.

Türkiye’de doğrudan satışlara özel ilk kapsamlı düzenleme olan bu yönetmelik, 30 Temmuz 2025’te yürürlüğe giren 7529 sayılı Kanun’a dayanıyor. Amaç, tüketicileri korumak ve sektörde adil rekabeti sağlamak. Yönetmelik, tüketicilere satın aldıkları ürün veya hizmetlerde 30 gün koşulsuz cayma hakkı tanıyor. Eksik bilgilendirme durumunda bu süre 1 yıla kadar uzayabiliyor. Şirketlerin ürün bilgisi ve iade süreçleri hakkında detaylı bilgi vermesi zorunlu hale getirildi.

Yönetmelikle birlikte doğrudan satış şirketlerinin Ticaret Bakanlığı’ndan 3 yıl geçerli “Doğrudan Satış Yetki Belgesi” almaları zorunlu oldu. Ayrıca şirketlerin en az 10 milyon TL ödenmiş sermayeye sahip olmaları ve Türkiye’deki bankalarda 3 milyon TL’lik bloke hesap bulundurmaları gerekiyor. Bu şartlar, piyasada kısa vadeli kazanç peşinde olan ve tüketiciyi mağdur eden firmaların faaliyetini engellemeyi hedefliyor.

Kadın girişimcilere yönelik destekler de yönetmelikte ön plana çıkıyor. Kadınların ticari hayata katılımını teşvik eden düzenleme, hızlı zenginlik vaatleri ve baskı gibi yanıltıcı satış yöntemlerini yasaklıyor. Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Ergün Kılıç, bu adımı olumlu bulurken, kadın girişimcilerin eğitim ve finansal destekle güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.

Piramit satış yapılarının önüne geçmek için de önemli önlemler getirildi. Yeni üye kaydında aidat veya üyelik ücreti alınması yasaklanırken, 18 yaşından küçükler, fiil ehliyeti olmayanlar ve şirket yöneticilerinin yakınlarının doğrudan satıcı olması engellendi. Satışlarda satıcı numarasının belirtilmesi zorunlu tutuldu.

Halihazırda faaliyette olan şirketlere ise yönetmeliğe uyum ve yetki belgesi alma süresi olarak 30 Ocak 2026’ya kadar süre tanındı.

Bu düzenlemeyle, doğrudan satış sektöründe hem tüketici hakları korunacak hem de sektörde güven ve şeffaflık artacak.