Adalet Bakanı Gunnar Strömmer’in Çarşamba günü doğruladığı anlaşma kapsamında İsveç, Estonya’nın güneydoğusundaki Tartu kentinde bulunan cezaevinde 400 hücreyi kiralayacak.
“İsveç ve Estonya, cezaevi yükünü önemli ölçüde hafifletecek bir anlaşmaya vardı,” diyen Strömmer, anlaşmanın önemine dikkat çekti.
Estonya’daki bir mahkumun aylık maliyeti, İsveç’e nakil ulaşım giderleri hariç, yaklaşık 8.500 euro olarak hesaplanıyor. Bu rakam İsveç’te 11.500 euro civarında.
Anlaşmaya göre, Tartu’daki tüm hapishane İsveç’in kullanımına açılacak ve tesis içinde Estonya yasaları geçerli olacak. İsveçli cezaevi personeli, Estonyalı gardiyanlara eğitim vermek üzere sahada görev alacak.
İki ülke arasındaki ceza hukuku farklılıkları incelenmiş durumda. İsveç Adalet Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Estonya, İsveç’le aynı uluslararası yükümlülüklere bağlıdır ve ceza hukuku alanında ülkeler arasında kurulmuş bir işbirliği vardır,” denildi.
Bakanlık ayrıca, Estonya’daki cezaların İsveç hapishane koşullarına benzemesi amacıyla bazı istisnaların tanındığını belirtti.
Kimler Estonya’ya gönderilecek?
Bir mahkumun cezasını Estonya’da çekip çekemeyeceği bireysel olarak değerlendirilecek.
Genel olarak yalnızca 18 yaşından büyük erkek mahkumlar ve cinayet ya da cinsel suçlar gibi ağır suçlardan hüküm giymiş olanlar gönderilmeye uygun olacak.
Ayrıca bu kişilerin ciddi bir güvenlik riski oluşturmamaları gerekiyor.
Yoğun bakım ihtiyacı bulunanlar, terör suçları, ulusal güvenliğe karşı suçlar işlemiş olanlar ya da ciddi organize suç bağlantısı bulunanlar Estonya’ya gönderilmeyecek.
Suç dalgası
Yurt dışından cezaevi hücresi kiralamak, 2022 seçimlerinin ardından İsveç Demokratları, Muhafazakâr Parti, Hristiyan Demokratlar ve Liberal Parti arasında kurulan koalisyonun “Tidö Anlaşması” kapsamında belirlenen önemli hedeflerden biriydi.
Bu adımın amacı, son yıllarda artan çete suçları nedeniyle dolan İsveç cezaevlerine çözüm üretmekti.
Bu suç artışı, İsveç’in Avrupa’da kişi başına düşen ölümcül silahlı şiddet olaylarında ilk sıraya çıkmasına yol açtı.
İsveç ve Estonya bu bahar boyunca anlaşma için müzakereler yürüttü. Yapılan inceleme, yurt dışından hücre kiralamanın ne İsveç Anayasası’na ne de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne aykırı bir durum oluşturmadığını ortaya koydu.
Anlaşmanın Haziran ortasında imzalanması bekleniyor. İsveçli mahkûmların Estonya’ya gönderilmesini mümkün kılacak yasal düzenlemenin ise 1 Temmuz 2026’da yürürlüğe girmesi planlanıyor.
Ancak bu yasal değişikliklerin İsveç Parlamentosu Riksdag tarafından üçte iki çoğunlukla onaylanması gerekiyor.
