İş insanı ve hak savunucusu Osman Kavala’nın özgürlüğünden mahrum bırakılmasının üzerinden tam sekiz yıl geçti.
18 Ekim 2017’de gözaltına alınıp 1 Kasım’da tutuklanan ve o tarihten bu yana Silivri Cezaevi’nde ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasıyla hükümlü bulunan Kavala, DW Türkçe’den Pelin Ünker’in sorularını yazılı olarak yanıtladı.
Kavala, cezaevindeki gündelik akışa dair, “Birkaç ay öncesine kadar beni ziyaret eden milletvekilleri oluyordu, onların değerlendirmelerinden faydalanıyordum. Anlaşılan bir değişiklik olmuş, artık benimle görüşmek için izin alamıyorlar” dedi. Yargı pratiğine dair gözlemlerinde ise gerekçesi açıklanmadan uzun tutuklulukların olağanlaştığını, insanların ikna edici bir neden olmadan cezaevinde tutulmasının artık ‘normal bir uygulama’ gibi görüldüğünü belirtti.
“Herhangi bir delil olmadan iki suçlamayla tutuklandım”
Sekiz yıl önce başlayan tutukluluk sürecini ikiye ayırdığını belirten Kavala, şunları kaydetti:
“Sekiz yıl önce beni suç sayılan bir eylemle ilişkilendiren herhangi bir delil olmadan iki suçlamayla tutuklanmıştım. Gezi olaylarını planlamak ve yönetmek ile 15 Temmuz darbe girişimi organizasyonuna katılmak. Bir süre sonra ikincisi ile ilgili tahliye kararı verildi, Gezi ile ilgili olarak ise FETÖ üyeliğiyle suçlanan emniyet mensuplarının hazırladığı fezleke ve hukuksuz olarak yapılan-içlerinde şüphe uyandırıcı bir konuşma olmayan-telefon dinlemeleri kullanılarak bir iddianame hazırlandı, tutukluluğum sürdürüldü. Ancak mahkeme AİHM’nin değerlendirmesine paralel biçimde, suçlama için yeterli delil olmadığı tespiti ile beraat kararları verdi. İddianame siyasi saiklerle hazırlanmış olsa da hukuk ilkelerine uygun bir yargılama süreci yaşadık.”
'Düşman hukuku' olarak tarif edilen uygulamalar meşrulaştı”
Kavala, hakkındaki beraat kararının Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından eleştirilmesinden sonra yargı sürecinin “keyfi bir cezalandırma faaliyeti”ne dönüştüğünü belirtti:
“Hukuk rayından çıktı. Bunun yargıda bir dönem noktası olarak görülebileceğini düşünüyorum. Bu tarihten sonra yargı mensupları üzerinde siyasi etki daha alenileşti, somut delil olmadan suçlama yöneltmek olağanlaştı. Suçlamalara maruz kalan insanların ikna edici bir neden olmadan bir süre, bazen uzun bir süre, cezaevinde tutulmalarının normal bir uygulama, yargı mensuplarına tanınan bir hak olduğu şekilde bir inanış yaygınlaştı. Böyle suçlanan insanların haysiyetlerinin korunmasına da gerek olmadığı düşünülüyor.
“İddianamemde (George) Soros’un adı geçtiği için ve dışarıdan gelen tutuklanmamla ilgili eleştiriler dolayısıyla, yapılanların iktidarın dış güçlerle yürüttüğü müzakerelerle ilgili tasarruflar olduğu, benim durumumun başkaları için emsal olamayacağı şeklinde bir algılama ortaya çıktı. Kanaatimce bu da bu sürecin yargı içinde bir dönüşümü yansıttığının, günümüzde 'düşman hukuku' olarak tarif edilen uygulamaların meşrulaşmasına hizmet ettiğinin iyi anlaşılmasına engel oldu.”
“Avrupa Konseyi üç yıldır somut karar almıyor”
Kavala, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) hakkındaki hak ihlali kararlarının uygulanmaması nedeniyle Türkiye’nin Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin denetimine alınmasına yol açan sürece ilişkin şunları söyledi:
“Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne göre AİHM kararlarının uygulanmasını sağlamakla yükümlü olan Bakanlar Komitesi’nin bu durumda uygun önlemler alması gerekir. Zira bu durum AİHM’nin otoritesini, Avrupa hukuk sisteminin bağlayıcılığını da zedeliyor. Ancak Komite böyle bir adımın Türkiye ile ilişkilerde rahatsızlık yaratacağı kaygısıyla üç yıldır somut bir karar almıyor. Gezi davasında mahkûmiyet kararı kesinleştikten sonra, ilave ihlal iddialarımızla birlikte AİHM’ye yeni bir başvuruda bulunduk. Ancak şu anda bunun ne zaman görüşüleceğini bilmiyoruz.”
Söyleşinin tamamı için tıklayın.