GÜNCEL

Mutasyona uğramış H3N2 Türkiye’de: “Bulaştırıcılık arttı”, risk grupları için zatürre alarmı

En az yedi mutasyon geçirdiği belirtilen H3N2, Avrupa’da erken başlayan grip dalgasının baş aktörlerinden biri olurken Türkiye’de de vakaların görülmeye başladığı bildiriliyor. Uzmanlar, özellikle risk gruplarında zatürre ve ağır solunum yolu enfeksiyonlarına karşı uyarıyor.

Avrupa’da grip sezonu bu yıl erken başladı. Avrupa Bulaşıcı Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC), influenza aktivitesindeki yükselişe dikkat çekerken, Almanya’dan gelen saha verileri özellikle H3N2 alt tipinde belirgin bir artışolduğunu ortaya koyuyor. Sağlık otoriteleri, mutasyona uğramış H3N2’nin kıta genelinde sağlık hizmetleri üzerinde ciddi bir yük oluşturabileceği uyarısında bulunuyor.

Almanya’da Robert Koch Enstitüsü (RKI) verileri ve yoğun bakım çevrelerinden gelen değerlendirmeler, “gribin basit bir nezle gibi görülmemesi” gerektiğini vurguluyor. Eczanelerde grip aşısına yönelik talebin hızla artması da bu tabloyu destekliyor.

H3N2 nedir, mutasyon ne anlama geliyor?

H3N2, İnfluenza A virüsünün bilinen alt tiplerinden biri. Uzmanlar, bu sezon dolaşımda olan H3N2’nin en az yedi mutasyon geçirdiğine işaret ediyor. Mutasyon, virüsün genetik yapısında biriken değişiklikler nedeniyle bulaştırıcılığının artabileceği ve bağışıklık sisteminden daha kolay kaçabileceği anlamına geliyor.

Bu durum, virüsün daha ölümcül olduğu anlamına gelmese de daha hızlı ve daha geniş bir yayılım ihtimalini güçlendiriyor.

Türkiye’de durum: “Giriş yaptı, yaygınlaşabilir”

Türkiye’de H3N2 vakalarının görülmeye başladığı, bazı illerde doğrulanmış örneklerin bulunduğu ifade ediliyor. Uzman değerlendirmelerine göre henüz “kesinleşmiş yaygın dolaşım” için erken olsa da, Avrupa’daki yükseliş ve yoğun seyahat trafiği nedeniyle kısa süre içinde vaka sayılarında artış bekleniyor.

Bu yıl grip dalgasının erken başladığı, H3N2’nin payının arttığı ve büyükşehirlerde dalganın gecikmeli ama güçlü hissedilebileceği belirtiliyor.

Belirtiler tanıdık ama daha ağır seyir bildiriliyor

Uzmanların saha gözlemlerine göre H3N2’nin belirtileri klasik grip bulgularıyla örtüşüyor; ancak ateş ve ağrı yükünün daha ağır hissedilebildiği ifade ediliyor. Öne çıkan semptomlar şöyle sıralanıyor:

  • Yüksek ateş (bazı vakalarda 39–40°C)

  • Şiddetli baş ağrısı

  • Yoğun kas ve eklem ağrıları

  • Kuru öksürük

  • Boğaz ağrısı, halsizlik, titreme

  • Bazı vakalarda burun akıntısı ve tıkanıklık

  • Çocuklarda mide-bağırsak şikâyetleri

Risk grupları için zatürre uyarısı

H3N2 dâhil influenza enfeksiyonlarında ağır seyir riski özellikle şu gruplarda yükseliyor:

  • 65 yaş ve üzeri

  • Kronik hastalığı olanlar (diyabet, kalp ve damar hastalıkları, hipertansiyon)

  • Astım, KOAH ve kronik akciğer hastaları

  • Bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler

  • Hamileler

  • 5 yaş altı çocuklar, özellikle bebekler

Bu gruplarda grip enfeksiyonunun zatürreye ilerleyebileceği ve solunum yetmezliğine yol açabileceği vurgulanıyor.

“Bu kış tek virüs yok”

Uzmanlar, bu dönemde birden fazla solunum yolu virüsünün eş zamanlı dolaşımda olduğuna dikkat çekiyor. Özellikle:

  • RSV (bebeklerde alt solunum yolu tutulumuyla),

  • Rinovirüs (üst solunum yolu bulgularıyla),

  • İnfluenza (H3N2 dahil)

aynı anda görülebildiğinde acil başvuruların ve sağlık sistemi üzerindeki yükün arttığı belirtiliyor. Bu nedenle her solunum yolu enfeksiyonunun H3N2 olarak değerlendirilmemesi, klinik takip ve ayırıcı tanının önem taşıdığı vurgulanıyor.

Ne zaman doktora başvurulmalı?

Uzmanlar, şu durumlarda gecikmeden sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiğini belirtiyor:

  • 3 günden uzun süren ya da tekrar yükselen yüksek ateş

  • Nefes darlığı, hırıltı, göğüste sıkışma

  • Bilinç bulanıklığı, belirgin halsizlik, sıvı alamama

  • Risk grubunda olup hızlı kötüleşme

  • Çocuklarda beslenme azalması, solunumda zorlanma, genel durumda belirgin düşüş