ABD Başkanı Donald Trump’ın aile şirketinin Vietnam’daki ilk ortaklığı olan lüks golf sahası projesi, Washington ile yürütülen kritik ticaret anlaşması görüşmeleri sırasında hızla onay aldı. Ancak proje, bölgedeki binlerce çiftçinin geçim kaynaklarını kaybetmesine yol açacak.
Vietnamlı çiftçi Nguyen Thi Huong, yetkililerin kendisine çiftliğini boşaltmasını söylemesinden bu yana rahat uyuyamadığını belirtiyor. Karşılığında önerilen tazminat ise yalnızca 3 bin 200 dolar (130 bin TL) ve bir miktar pirinç. Huong’un arazisi, Trump ailesinin desteklediği lüks golf sahası projesi için istimlak edilecek.
Reuters’ın ulaştığı belgeler ve doğrudan bilgi sahibi kaynaklara göre, gelecek ay inşasına başlanması planlanan projede, yıllardır geçimlerini sağlayan topraklarını bırakmaları için köylülere benzer tazminat paketleri sunuluyor. Plana yakın bir kaynak, geliştiricilerin başlangıçta 500 milyon doları (20,3 milyar TL) aşan tazminat tahminlerini düşürdüğünü söyledi.
Verimli tarım arazileri tehlikede
Hanoi yakınlarındaki Hung Yen eyaletinde yer alan 990 hektarlık proje sahası; muz, longan ve diğer meyvelerin yetiştirildiği bereketli çiftliklerden oluşuyor. Ancak birçok çiftçi, özellikle yaşlı olanlar, Vietnam’ın genç nüfuslu ve hızlı tempolu ekonomisinde yeni bir geçim yolu bulmakta zorlanacaklarını söylüyor.
Huong, 200 metrekarelik arazisini Vietnam’da ortalama bir yıllık gelirin altında bir bedelle bırakmak zorunda kaldığını ifade ederek, “Bütün köy bu proje yüzünden endişeli. Toprağımız gidecek ve işsiz kalacağız,” dedi.
Trump markası için 5 milyon dolar
Projeyi, Vietnamlı Kinhbac City şirketi ve ortakları geliştirecek. Şirket, Trump markasını kullanmak için Trump Organization’a 5 milyon dolar (203 milyon TL) ödedi. Trump ailesinin şirketi golf kulübünü işletecek ancak yatırım veya çiftçilere yapılacak tazminat ödemelerine katılmayacak.
Vietnam’da tarım arazileri devlete ait olduğu için çiftçilere sadece uzun süreli kullanım hakkı tanınıyor. Devlet geri almak istediğinde ise çiftçilerin söz hakkı olmuyor. Tazminat tutarları devlet tarafından belirleniyor, ödemeler ise yatırımcılarca karşılanıyor.
Beş çiftçi, metrekare başına 12 ila 30 dolar (488 TL – 1.220 TL) arasında tazminat teklif edildiğini söyledi. Buna ek olarak sökülen bitkiler için ödeme ve 2 ila 12 ay arasında pirinç yardımı yapılacağı belirtildi.
Fırsat gören de var, kayıp yaşayan da
54 yaşındaki muz üreticisi Nguyen Thi Chuc, “Yaşlandım, çiftçilik dışında bir iş yapamam,” diyerek endişesini dile getirirken; bazı yatırımcılar ve yerel işletmeciler, golf kulübünün yeni iş fırsatları yaratacağını savunuyor.
65 yaşındaki Le Van Tu ise küçük arazisi için alacağı tazminatı köyündeki lokantayı varlıklı müşterilere hitap eden bir restorana dönüştürmek için kullanmayı planlıyor. Projenin açıklandığı ekim ayından bu yana köydeki arsa fiyatlarının beş kat arttığını belirten Tu, ayrıca yakındaki domuz çiftliğinin ortadan kalkacak olmasından memnun: “Artık kötü kokmayacak.”