ITUC raporu: Grev hakkı, toplu sözleşme ve adalete erişim ihlalleri zirvede
Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC), 2025 yılına ait Küresel Haklar Endeksi’ni yayımladı. Rapora göre Türkiye, işçiler için en kötü 10 ülke arasında yer aldı. Raporda grev ve toplu pazarlık hakkı en fazla ihlal edilen alanlar olarak öne çıkarken, adalete erişim hakkının da ciddi biçimde kısıtlandığı vurgulandı.
Türkiye’nin yanı sıra Bangladeş, Belarus, Ekvador, Mısır, Esvatini, Myanmar, Nijerya, Filipinler ve Tunus da işçi haklarının sistematik olarak ihlal edildiği ülkeler arasında listelendi.
“Olumsuz eğilimler derinleşiyor”
Konfederasyon Genel Sekreteri Luc Triangle, 151 ülkeyi kapsayan raporun Mart 2025’e kadar olan dönemi değerlendirdiğini, ancak sonrasında da işçi hakları açısından olumsuz gidişatın sürdüğünü söyledi. Triangle, demokratik değerleri zayıflatmayı hedefleyen liderlerin ilk adımının genellikle işçi haklarını hedef almak olduğunu belirterek, sendikaların bu değerlere karşı en güçlü toplumsal muhalefeti oluşturduğunu vurguladı.
Grev hakkı 10 ülkeden 9’unda ihlal ediliyor
Rapordaki veriler dikkat çekici:
• Ülkelerin %87’sinde grev hakkı,
• %80’inde toplu pazarlık hakkı ihlal ediliyor.
• %72’sinde ise adalete erişim hakkı kısıtlanmış durumda.
2015 yılında işçi hakları açısından en yüksek notu alan ülke sayısı 18 iken, 2025’te bu sayı yalnızca 7’ye düştü.
Milyarderlerin etkisi ve gelir adaletsizliği
Luc Triangle ayrıca, milyarder destekli siyasi aktörlerin demokratik yapıları zayıflatarak işçi haklarını hedef aldığını söyledi. “Dünyanın en zengin beş kişisi servetlerini iki katına çıkarırken, dünya nüfusunun yüzde 60’ı daha da yoksullaştı” diyen Triangle, gelir adaletsizliğinin büyüdüğüne dikkat çekti.
ITUC’tan küresel demokrasi kampanyası
ITUC, aşırı sağcı politikalar ve otoriter liderlik anlayışına karşı küresel bir demokrasi kampanyası başlattığını duyurdu. Triangle son olarak, “İşçilerin ihtiyaç duyduğu ücret, hak ve sosyal güvenceyi sağlamak bir kaynak değil, siyasi tercih meselesidir” ifadelerini kullandı.