İnsan hakları örgütleri, 2025 İstanbul Trans ve LGBTİ+ Onur Haftaları’na yönelik müdahaleleri belgeleyen kapsamlı bir rapor yayımladı. “Sen de rahat dursaydın!” başlıklı raporda, barışçıl yürüyüşlere yönelik keyfi yasaklar, gözaltılar, polis şiddeti ve işkence niteliğinde muamelelerin sistematik biçimde sürdüğü belirtildi.
17 Mayıs Derneği, Kaos GL, SPoD, İHD İstanbul Şubesi, TİHV, Uluslararası Af Örgütü ve Hakikat Adalet Hafıza Merkezi tarafından hazırlanan rapor, 22 Haziran’daki 11. Trans Onur Yürüyüşü ve 29 Haziran’daki 23. İstanbul LGBTİ+ Onur Yürüyüşü’nde yaşanan hak ihlallerine odaklanıyor.
Rapora göre, en az 95 kişi yalnızca LGBTİ+ sembolleri taşıdığı veya kamusal alanda bulunduğu gerekçesiyle gözaltına alındı. Polis şiddetine maruz kalan kişilerin bir kısmı ters kelepçe, boğaz sıkma, yere bastırma gibi uygulamalara uğradı. Sağlık muayenelerinin hukuka aykırı biçimde yürütüldüğü, bazı muayenelerin kelepçeli ve polis nezaretinde yapıldığı tespit edildi.
Gözaltına alınanlardan üç kişi “kanuna aykırı toplantı” suçlamasıyla tutuklanırken, bu kişilerin şiddete karışmadığı vurgulandı. 29 Haziran yürüyüşüne ilişkin davanın ilk duruşması 8 Ağustos’ta görülecek.
Ortak açıklamada, Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası insan hakları sözleşmelerine uyulması ve ayrımcı uygulamalara son verilmesi talep edildi. İnsan hakları örgütleri, tutuklu protestocuların derhal serbest bırakılmasını ve tüm suçlamaların koşulsuz düşürülmesini istedi.