Almanya’nın Baden-Württemberg eyaletindeki Leinfelden-Echterdingen kentinde, “Süleymancılar” cemaatine (VIKZ) ait olan ve inşaatı büyük ölçüde tamamlanan cami için yıkım kararı verildi. Belediye meclisi, uzun süredir süren hukuk mücadelesinin ardından oy çokluğuyla aldığı kararla, caminin yıl sonuna kadar yıkılması gerektiğini bildirdi.
Belediye sözcüsünün açıklamasına göre, camiyi yaptıran derneğin yıkımı kendi imkanlarıyla gerçekleştirmesi ve masrafları karşılaması bekleniyor. Buna karşılık, cemaatin başka bir bölgede ibadethane inşa edebilmesi için yerel yönetim desteği sağlanacağı kaydedildi. Dernek tarafından henüz kamuoyuna açıklama yapılmadı.
Anlaşmazlık nasıl başladı?
2014 yılında cami inşaatı için Leinfelden-Echterdingen Belediyesi tarafından derneğe “irtifak hakkı” tanınmıştı. Bu hak, belediyeye ait arazi üzerine belirli bir sürede cami inşa edilmesini kapsıyordu. Ancak dernek, sözleşmede belirtilen süre olan dört yıl içinde projeyi tamamlayamadı.
İnşaat sürecindeki gecikmeler, belediye ile dernek arasında uzun müzakerelere yol açtı. Belediye önce irtifak hakkını geri almak istedi, ardından taraflar mahkemelik oldu. Nihayetinde konu Karlsruhe’deki Federal Yargıtay’a (BGH) taşındı ve Yargıtay, belediyeyi haklı buldu.
Yıkım kararında neler etkili oldu?
Stuttgarter ve Schwäbische gazetelerine göre, caminin yıkım kararı sadece inşaatın zamanında tamamlanamamasıyla sınırlı değil. Aynı zamanda inşaatta tespit edilen teknik eksiklikler ve cemaatin, belediyenin itirazına rağmen cami alanına öğrenci yurdu inşa etme ısrarı da etkili oldu.
2019’da belediye ile dernek arasında yapılan görüşmelerde, eksiklerin giderilmesi koşuluyla inşaatın tamamlanmasına onay verilebileceği gündeme gelmişti. Ancak taraflar uzlaşmaya varamayınca, süreç çıkmaza girdi.
Caminin yıkımının çevresel ve toplumsal etkileri ise halen tartışma konusu. Belediye, bu sürecin sonunda Almanya’da bir camiyi yıkan ilk yerel yönetim olma ihtimaliyle de dikkat çekiyor.
VIKZ nedir?
Cami inşaatını üstlenen dernek, Almanya İslam Kültür Merkezleri Birliği (VIKZ) çatısı altında faaliyet gösteriyor. Kamuoyunda “Süleymancılar” olarak tanınan bu yapı, 1973 yılında Köln’de kuruldu ve Almanya’daki ilk Müslüman çatı kuruluşu olarak biliniyor. Bugün ülkede yaklaşık 300 ibadethanesi olan VIKZ, Statista verilerine göre 100 bin üyeye sahip ve DİTİB’ten sonra Almanya’daki en büyük ikinci Müslüman kuruluş konumunda.
