Türkiye otomotiv pazarı Temmuz 2025’te güçlü bir performans sergileyerek, hafif araç (HA) satışlarında 107,7 bin adede ulaştı. Bu rakam, sektörün ay başında öngördüğü 92 bin adedin oldukça üzerinde gerçekleşti. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, Temmuz ayı satışları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14,5 artış gösterdi.
10 yıllık temmuz ortalamasının yüzde 56 üzerine çıkan bu performans, piyasada geçici bir canlılık yarattı. Ancak sektör temsilcileri bu artışın sürdürülebilir olmadığını, asıl nedenin vergi düzenlemeleri öncesi talebin öne çekilmesi olduğunu vurguluyor.
Vergi düzenlemesi satışları tetikledi
24 Temmuz’da yürürlüğe giren Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) düzenlemesi, piyasada fiyat dengesini ciddi biçimde etkiledi. 2.000 cm³ altındaki içten yanmalı motorlarda ÖTV oranları yüzde 45-80 aralığından yüzde 70-170 bandına çıkarıldı.
Ekonomik sınıftaki bazı araçlarda fiyatlar kısa vadede yüzde 5-10 düşerken, hibrit ve lüks modellerde yüzde 10-20’lik artış yaşandı.
Elektrikli araçlarda da ÖTV oranı yüzde 10’dan yüzde 25’e çıkarıldı. Bu, bazı modellerin fiyatlarını 1,5 milyon TL’nin üzerine taşıdı. Böylece çevreci ulaşımın teşviki konusunda son yıllarda atılan adımların geriye düşebileceği kaygısı gündeme geldi.
Rekorlar, kırılgan bir zemine mi dayanıyor?
2023’te satıcı pazarı olan otomotiv sektörü, 2024 itibarıyla artan rekabet ve araç bulunabilirliğiyle birlikte alıcı pazarına dönüştü. Ancak yükselen faiz ortamı, krediye erişimdeki zorluklar ve vergi yükleri, sektörde dengeleri yeniden zorluyor.
2025’in ilk yedi ayında toplam HA satışları yüzde 6,5 artışla 715 bin adedi geçti. Ancak aynı dönemde şirket kârlılıklarının ciddi baskı altında olduğu, özellikle ikinci çeyrekte bazı üreticilerin operasyonel kârlılığını korumakta zorlandığı belirtiliyor.
Önümüzdeki aylarda ne bekleniyor?
ODMD ve sektör uzmanlarına göre, 2025 yıl sonunda hafif araç pazarında yüzde 4,2’lik daralma yaşanması muhtemel. Yıllık satışların 1,19 milyon adede gerileyeceği tahmin ediliyor.
Ağustos 2025 için beklenti, aylık satışların yüzde 5 gerileyerek 86 bin adede düşmesi yönünde. Aylık satışların 90-100 bin seviyelerinde kalması “görece dirençli talep” olarak yorumlanırken, 70 binin altına düşmesi “beklenenden sert fren” anlamına gelebilir.
Elektrikli araçlar yavaşlayabilir
Temmuz ayında elektrikli araçların pazar payı yüzde 17,6’ya ulaştı. Ancak ÖTV artışları sonrası bu segmentte de fiyatların yükselmesi, talebi sınırlandırabilir. Uzmanlar, düşük vergi diliminde kalan modellerin önümüzdeki aylarda öne çıkacağını, pick-up gibi yüksek vergiye tabi araçların ise pazar payı kaybedeceğini öngörüyor.
Sektör, yılın ikinci yarısına temkinli bir iyimserlikle giriyor. Ancak vergi düzenlemeleri, finansman koşulları ve tüketici güveni gibi temel göstergeler yakından izlenmeye devam edecek.
