Almanya'da "vatandaşlık parası" (Bürgergeld) için geçen yıl devletin kasasından yaklaşık 46 milyar 900 bin euro çıktı. Bu, bir önceki yıla göre yaklaşık 4 milyar euroluk artışa işaret ediyor.
Aşırı sağcı Almanya için Alternatif'in (AfD) Federal Çalışma ve Sosyal İşler Bakanlığına yönelttiği soru önergesine verilen yanıta göre, toplam meblağın 24 milyar 700 milyon eurosu, yani yüzde 52,6'sı, Alman vatandaşlarına ödenirken, kalan tutardan diğer ülke vatandaşları yararlandı. Bu dağılım, ödenekten yararlananların oranında bir önceki yıla kıyasla önemli bir değişiklik olmadığını gösteriyor.
Ödenekten yararlanan yabancılarda en büyük grubu, Rusya'yla savaştan kaçan yüzbinlerce Ukraynalı kadın ve onların çocukları oluşturdu. Ukraynalıların aldığı ödenek yaklaşık 6 milyar 300 bin euro olurken, aralarında Afganlar ve Suriyelilerin de bulunduğu başlıca sekiz ülkeden gelen sığınmacılara yararlandırılan toplam tutar ise 7 milyar 400 milyon euro olarak kayıtlara geçti.
Artışta enflasyon etkisi
Uzmanlar, vatandaşlık parası için harcanan tutardaki artışın başlıca nedeni olarak 2023 ve 2024'te yapılan enflasyonla uyum artışına işaret ediyor. Bu yıl için bir artış yapılmazken 2026'da da artış öngörülmüyor. Barınma ve ısınma için ödenen ve üçte ikisi federal hükümet tarafından karşılanan yardımların da birçok bölgede artan kiralarla birlikte yükseldiğine dikkat çekiliyor.
Bu ödeneklerde tasarruf sağlanabilmesi için ise daha fazla yararlanıcının istihdam edilmesi gerekiyor. Nürnberg'deki İstihdam Piyasası ve Meslek Araştırmaları Enstitüsüne (IAB) göre 100 bin daha az yararlanıcı, devletin kasası için yaklaşık üç milyar euroluk bir tasarruf anlamına geliyor.
Ukraynalı sığınmacılar arasındaki istihdam oranının arttığı belirtilirken, 2023'te 24,8 olan istihdam oranının bu grupta güncel verilere göre 33,2'ye yükseldiğine dikkat çekiliyor.
AfD'den "Yabancılara yardım yapılmasın" talebi
Aşırı sağcı AfD ise bu verilere rağmen toplam tutardaki artışa tepkili, AfD milletvekili Rene Springer, yurttaşlık ödeneği harcamalarının "kontolsüz biçimde arttığını" öne sürüyor. Partisi için bu ödeneğin öncelikle Alman vatandaşlarına yönelik bir sosyal yardım olduğunu belirten Springer, "prensipte yabancıların bu ödeneğe erişiminin engellenmesi gerektiğini" ifade etti. AfD yabancılara bu yardımların yalnızca istisnai durumlarda yapılması gerektiğini savunuyor.
Vatandaşlık parası nedir?
Bürgergeld, Almanya'da ikamet edip çalışabilecek durumdaki işsiz kişilere ödenen bir temel gelirdir. Uygulama ile kişilerin temel ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri ve bu sırada yeni iş ve eğitim imkanlarına odaklanabilmeleri hedefleniyor. Her ne kadar vatandaşlık parası olarak adlandırılsa da geçerli bir çalışma vizesi bulunan yabancı ülke vatandaşları da bu ödemeden yararlanabiliyor.
