Avrupa genelinde işsizlik ve işgücü sıkıntısı ciddi sorunlar arasında yer alıyor. Eurostat’a göre, bu yıl Mayıs ayında Avrupa Birliği’nde yaklaşık 13,1 milyon kişi işsizdi.
Avrupa Komisyonu’nun AB’de istihdam ve sosyal sorunlara çözüm getirmek için çeşitli politikalar uygulamasına rağmen, milyonlarca iş hâlâ boş durumda. 2025’in ikinci çeyreği itibarıyla yalnızca Almanya’da 1 milyondan fazla, Fransa’da ise yarım milyondan fazla açık iş pozisyonu bulunuyor.
Öyleyse, Avrupa’da iş açığı oranlarının en yüksek ve en düşük olduğu ülkeler hangileri? Avrupa ülkelerinde toplam kaç açık iş pozisyonu var? Ve en çok işgücüne ihtiyaç duyan ülkeler nereler?
Açık iş pozisyonu nedir?
İş açığı, ücretli bir pozisyonun yeni oluşturulmuş, boşta olması ya da kısa süre içinde boşalacak olması anlamına geliyor. Eurostat’a göre bu, işverenin işletme dışından uygun bir aday araması demek. İşveren, bu pozisyonu ya hemen ya da belirlenen bir süre içinde doldurmayı planlıyor.
İş açığı oranı (Job vacancy rate - JVR) hesaplanırken hem açık iş sayısı hem de dolu pozisyon sayısı dikkate alınıyor. Bu oran, toplam istihdam talebi ve açık pozisyonları gösteriyor; yani toplam işlerin ne kadarının boş olduğunu ölçüyor.
Örneğin, yüzde 3’lük bir oran, toplam 100 işin 97’sinin dolu, 3’ünün boş olduğu anlamına geliyor.
2025’in ikinci çeyreğinde AB’deki işlerin yüzde 2,1’i boş durumda. Bu oran, 2025’in ilk çeyreğinde yüzde 2,2; 2024’ün ikinci çeyreğinde ise yüzde 2,4’tü.
İş açığı oranı (JVR) Romanya’da yüzde 0,6’dan Hollanda’da yüzde 4,2’ye kadar değişiyor. Bu büyük fark, Avrupa genelinde işgücü piyasalarındaki farklı koşulları yansıtıyor.
Belçika’da yüzde 4,1, Avusturya ve Norveç’te yüzde 3,4, Malta’da ise yüzde 3 olan JVR, Kuzeybatı Avrupa’da işçi talebinin en yüksek seviyede olduğunu ortaya koyuyor. Doğu ve Güney Avrupa’da ise talebin daha zayıf olduğu görülüyor.
Bazı ülkelerde 2025’in ikinci çeyrek verileri henüz mevcut olmadığından karşılaştırmalarda ilk çeyrek rakamları kullanılıyor. Bu durum sıralamaları bir miktar etkileyebilir.
Türkiye açık iş oranında sondan altıncı sırada
Romanya’nın ardından açık iş oranının en düşük olduğu ülkeler İspanya ve Polonya (%0,8), Bulgaristan (%0,9) ile Türkiye ve Slovakya (%1,1) oldu.
AB’nin iki büyük ekonomisi Almanya ve Fransa’da oran, AB ortalaması olan yüzde 2,1’in üzerinde. Her iki ülkede de açık iş oranı yüzde 2,5 seviyesinde. İtalya’da ise oran yüzde 1,7.
Gerçek açık iş pozisyonu sayıları ise tabloya daha derin bir bakış sağlıyor.
Açık iş pozisyonları sıralaması: Almanya, İngiltere, Fransa, Hollanda
AB üyeleri, aday ülkeler, İngiltere ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkeleri dahil toplam 30 ülke arasında Almanya, 1 milyon 50 bin açık iş ile zirvede yer aldı.
Aynı zamanda Almanya, Avrupa’da göçmenler için en cazip ülke konumunda. Eurostat’a göre 2023 yılında en fazla göçmeni yine Almanya aldı.
Ülke, 324 bin kişiyi AB ülkelerinden, 905 bin kişiyi AB dışından ve 42 bin kişiyi menşei bilinmeyen gruplardan olmak üzere toplam 1 milyon 271 bin göçmen kabul etti.
İspanya ise farklı bir tablo ortaya koyuyor. 145 bin açık iş ile sekizinci sırada yer almasına rağmen, toplam göçmen sayısında 1,25 milyon ile Almanya’nın hemen ardından geliyor. Bu durum, her ülkenin ekonomisinin büyüklüğü ve büyüme eğilimleri gibi faktörler dikkate alınarak ayrı ayrı incelenmesi gerektiğini gösteriyor.
İngiltere (Ulusal İstatistik Ofisi tahmini) 781 bin açık iş ile ikinci sırada yer alırken, Fransa 504 bin ile üçüncü, Hollanda ise 400 bin açık iş ile dördüncü sırada.
Türkiye’de 206 bin açık iş pozisyonu bulunuyor. Ülke aynı zamanda 2024’te ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin (NEET) en yüksek orana sahip olduğu ülke oldu.
100 binin üzerinde açık iş bulunan diğer ülkeler arasında Belçika (170 bin), Avusturya (148 bin), İspanya (145 bin), İsveç (113 bin), Norveç (107 bin) ve Polonya (101 bin) yer alıyor.
En az açık iş sayısına sahip ülke ise 5 bin ile İzlanda. Onu Lüksemburg (7 bin), Malta (8 bin) ve Kuzey Makedonya (10 bin) takip ediyor.
Karşılanmamış işgücü talebi ve beceri açığı
JVR bize ne anlatıyor? Eurostat bunu şöyle açıklıyor:
“İş açığı oranı, karşılanmamış işgücü talebini ve işsizlerin sahip olduğu beceriler ile işverenlerin aradığı nitelikler arasındaki olası uyumsuzlukları yansıtır.”
Anketlere göre, beceri eksiklikleri Avrupa genelinde işverenler için giderek daha büyük bir sorun haline geliyor.
Örneğin, ManpowerGroup’un 2023 yılında 21 Avrupa ülkesinde yaptığı bir araştırma, işverenlerin yüzde 75’inin doğru becerilere sahip çalışan bulamadığını ortaya koydu. Bu oran 2018’de yüzde 42 idi; yani beş yılda 33 puanlık bir artış yaşandı. Aynı araştırmada Almanya ve Yunanistan, yüzde 82 ile en yüksek oranı kaydetti.
Benzer şekilde, 2023’ün sonlarında yapılan bir Eurobarometer anketi de AB’deki Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin (KOBİ) yüzde 54’ünün beceri eksikliğini en büyük üç sorun arasında gördüğünü ortaya koydu.
Mesleklere göre en çok iş ilanı ve en yüksek maaşlar
Eurostat verileri iş açıklarını sektörlere göre gösterse de meslek bazında ayrıntılı bir dağılım sunmuyor.
Avrupa’da en fazla iş ilanının hangi sektörlerde olduğunu öğrenmek için Euronews Business’ın küresel işe alım platformu Indeed’in güncel verilerine dayanan haberi net bir tablo ortaya koyuyor.
Hangi mesleklerin en yüksek maaşları sunduğunu merak edenler için de bu haber, İngiltere, Almanya ve Fransa dahil olmak üzere Avrupa’daki güncel maaş ve meslek trendlerini kapsamlı bir şekilde aktarıyor.
