Netflix gibi dijital platformların yapay zekâ destekli ses teknolojilerine yönelmesi, dublaj sektöründe krize yol açtı. Maliyet avantajı sunan yapay sesler, 43 ülkede faaliyet gösteren seslendirme sanatçıları için ciddi bir tehdit oluşturuyor.
Son dönemde “Squid Game” ve “Lupin” gibi dizilerin başarısıyla birlikte, Avrupa’da dublajlı içeriklere olan ilgi artmış durumda. Business Research Insights’ın verilerine göre, dublaj pazarı 2025 yılında 4,3 milyar dolara, 2033’e kadar ise 7,6 milyar dolara ulaşacak. Global Web Index ise Almanya, Fransa, İtalya ve İngiltere’de izleyicilerin %43’ünün altyazı yerine dublajı tercih ettiğini ortaya koyuyor.
Netflix’ten ilk adım: Yapay senkronizasyon
Netflix Eş CEO’su Ted Sarandos, Arjantin yapımı “Eternaut” dizisinde ilk kez yapay zekâ teknolojisinin kullanıldığını açıkladı. Uygulama, yalnızca seslendirme değil, oyuncuların dudak hareketlerinin dublajla senkronize edilmesini de sağlıyor.
Sendikalar şartlı destekliyor
Amerikan oyuncu sendikası SAG-AFTRA, sanatçılara ödeme yapılması koşuluyla yapay zekânın dublajda kullanımına onay veriyor. Ancak uygulamada bu şartın sıkça ihlal edildiği belirtiliyor.
Sanatçılar ayakta: “Yapay değil, sanatsal zekâ”
Fransa’da seslendirme sanatçısı Boris Rehlinger’in öncülüğündeki “TouchePasMaVF” (Dublajıma Dokunma) girişimi, yapay zekânın sektöre etkilerine karşı mücadele ediyor. Rehlinger, “Henüz sesim değiştirilmedi ama tehdit altındayım” diyerek yasal düzenleme çağrısında bulundu.
Almanya’da ise 12 tanınmış seslendirme sanatçısı “Yapay değil, sanatsal zekâyı koruyalım” sloganıyla bir kampanya başlattı. Mart ayında yayınladıkları TikTok videosu 8,7 milyon izlenmeye ulaştı.
Avrupa’dan yasal düzenleme talebi
Almanya Seslendirme Sanatçıları Derneği (VDS), uluslararası United Voice Artists ağıyla birlikte Avrupa Parlamentosu ve Alman milletvekillerine açık çağrıda bulundu. Talepler arasında, yapay zekâ şirketlerinin ses sanatçılarının kayıtlarını kullanmadan önce açık rıza alması ve yapay ses içeriklerinin net biçimde etiketlenmesi yer alıyor.
Kampanyaya destek veren dilekçe, şu ana kadar 75 binden fazla imza topladı.
