Araştırma şirketi Ipsos’un 31 ülkede gerçekleştirdiği Popülizm Raporu, Türkiye toplumunda artan umutsuzluk, göçmen karşıtlığı ve güçlü lider arayışını ortaya koydu. Rapora göre Türkiye, birçok alanda dünya ortalamalarının üzerinde popülist eğilimler sergiliyor.
Toplumda “Gerileme” algısı güçlü
Rapora göre, Türkiye’de halkın %71’i ülkenin geriye gittiğini düşünüyor. Bu oran, araştırmaya katılan 31 ülke ortalamasının (%57) üzerinde. Toplumun %68’i ise yaşadığı toplumun “bozulduğuna” inanıyor.
Kuralları çiğneyebilecek bir lider aranıyor
Katılımcıların %52’si, “ülkeyi düzeltmek için kuralları çiğnemeye istekli güçlü bir lidere” ihtiyaç olduğunu savunuyor. Bu oran, küresel ortalamanın (%47) üzerinde. Benzer görüşlere en fazla destek Tayland (%79) ve Güney Kore’de (%75) gözlemleniyor. Türkiye’de ayrıca halkın %67’si, “ülkeyi zenginlerden ve güçlülerden geri almak için güçlü bir lidere” ihtiyaç olduğunu düşünüyor.
Göçmen karşıtlığında Türkiye zirvede
“Göç durdurulursa ülke daha güçlü olur” görüşüne Türkiye’de katılanların oranı %78’e ulaşıyor. Bu, araştırmaya katılan ülkeler arasında en yüksek oran. Küresel ortalama ise %44. Türkiye bu sonuçla göçmen karşıtlığında ilk sırada yer aldı.
Sistem ve elitlere güven zayıf
Türkiye’de halkın %75’i ekonomik sistemin yalnızca zenginlerin çıkarına çalıştığını düşünüyor. %71’i geleneksel siyasetin sıradan insanları anlamadığını, %72’si ise uzmanlara güvenmediğini belirtiyor. Bu oranlar, siyasete ve bilgi otoritelerine duyulan güvenin zayıfladığını gösteriyor.
Referandum talebi yükseliyor
Katılımcıların %65’i önemli kararların seçilmiş yetkililer değil, doğrudan halk oylamalarıyla alınması gerektiğini düşünüyor. Bu oran, referanduma dayalı doğrudan demokrasiye olan ilgiyi ortaya koyuyor.
Ana akım medyaya güven azaldı
Türkiye’de katılımcıların %73’ü, ana akım medyanın “gerçekleri yansıtmaktan çok para kazanmakla ilgilendiğini” ifade ediyor. Bu görüş; Şili, Güney Kore ve Arjantin gibi ülkelerdeki benzer oranlarla paralellik gösteriyor.
Popülizmi besleyen üç ana tema
Ipsos raporuna göre, küresel popülizmi besleyen üç temel tema öne çıkıyor:
1. Ekonomik Memnuniyetsizlik: Artan güvencesizlik ve yoksullaşma, halkın sisteme olan güvenini sarsıyor.
2. Halk-Elit Ayrışması: Geleneksel siyasete ve yönetime duyulan güvenin azalması, elit karşıtı söylemleri artırıyor.
3. Göç: Göçmen politikaları birçok ülkede popülist söylemin merkezine yerleşmiş durumda. Türkiye bu konuda en sert tavrı gösteren ülke konumunda.