Bu hafta yayımlanan bir araştırma, günde 10 bin adım atmanın sandığımız kadar hayati olmadığını ortaya koydu. Günde 7 bin adımın yeterli olabileceği haberi, birçoğumuzun adım sayacı takıntısını törpülemeye yetti.
Peki ya diğer sağlık hedefleri?
Hedeflerin biraz gerisinde kalsak da uzun, sağlıklı ve mutlu bir yaşam mümkün mü?
Yaygın sağlıklı yaşam tavsiyelerini uzmanlarla ele aldık, ne kadar geçerli olduklarını araştırdık ve kaçamak yapma şansımız olup olmadığını sorguladık.
Ne kadar su içmeliyiz?
İngiltere Sağlık Hizmetleri Kurumu (NHS), yetişkinlerin günde 6 ila 8 bardak (1,5–2 litre) su içmesini öneriyor. Ancak Edinburgh Üniversitesi’nden böbrek uzmanı Prof. Neil Turner, susadıkça su içmenin çoğu insan için yeterli olduğunu söylüyor:
“Vücudumuz ne zaman içmemiz gerektiğini bize zaten söyler. Koyu idrar panik nedeni değil; böbreğin işini yaptığını gösterir.”
Ancak performans beslenme uzmanı Dr. Linia Patel’e göre bu yaklaşım herkese uymayabilir. Özellikle kadınlarda susuz kalmak; yorgunluk, kabızlık, beyin sisi gibi sorunlara yol açabiliyor. Günde 1,5–2 litre su içmenin iyi bir hedef olduğunu vurguluyor:
“Hidrasyonla ilgiliyse sorun, bu tutarlılıkla çözülebilecek basit bir şeydir.”
Uyku: Lüks değil, gereklilik
NHS, yetişkinler için her gece 7 ila 9 saat uyku öneriyor. Uyku bozuklukları uzmanı Prof. Ama Johal, uykunun eksikliğiyle birlikte ölüm riskinin arttığını vurguluyor:
“İyi bir gece uykusu; obezite, diyabet, depresyon riskini azaltır ve yaşam süresini uzatır.”
Beş saatten az uyuyanlarda erken ölüm riski daha yüksek. Altı saat yeterli olur mu? Prof. Johal, bu fikre karşı çıkıyor:
“Alt sınırı düşürmek, daha az uyumanın normal olduğu algısını yayar.”
Peki ya şekerleme? Johal, gün içi uykunun gece uykusunu bozabileceğine dikkat çekiyor ama kısa şekerlemelerin bazı kişiler için faydalı olabileceğini de kabul ediyor.
Egzersiz: Ne kadarı yeterli?
NHS; haftada 150 dakika orta düzey egzersiz ve iki kuvvet antrenmanı öneriyor. Ancak herkes için ulaşılabilir mi?
Spor beslenme uzmanı Dr. Sinead Roberts bu konuda esnek olunması gerektiğini söylüyor:
“Kurallar aptallar için itaat, bilge insanlar için rehberliktir. Yapabiliyorsanız haftada bir kuvvet antrenmanı bile iyidir.”
Roberts, sağlık hedeflerini bir otoyol gibi tanımlıyor: Ne kadar çok şey yaparsak, rotadan sapma payımız o kadar artar. Tüm kriterlere aynı anda ulaşmak zorunda olmadığımızı, ama birbirlerini tamamladıklarını vurguluyor.
Bilinçli farkındalık: Günde 10 dakika yeterli mi?
NHS, Every Mind Matters kampanyası kapsamında, her gün 10 dakikalık bilinçli farkındalık (mindfulness) uygulaması öneriyor.
Bu teknik; geçmişi ya da geleceği düşünmek yerine dikkati ana odaklamayı, düşünceleri yargılamadan kabul etmeyi içeriyor. Bazı çalışmalar, bu tür farkındalık pratiklerinin beyin yapısını olumlu yönde etkileyebileceğini öne sürüyor.
Manchester’da yaşayan Emily ve Lucy, tüm bu kuralları birebir uygulamasalar da, sağlık hedeflerine yaklaşmak için çabalıyor. Uyku konusunda zorlandıklarını söylüyorlar, ama günde 7 bin adımı hedefliyor ve haftalık yürüyüşleriyle ruh hallerini iyileştirdiklerini aktarıyorlar.
“Beş dakika meditasyon yapabiliyorsak ne âlâ. Ama önerilen hedefe ulaşamadığımızda kendimizi paralamıyoruz.”