İsviçreli saat devi Swatch’ın Türkiye’deki mağazalarında çalışan işçilerin, ücret artışı ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi talebiyle başlattığı grev 10. gününde devam ediyor. Türkiye genelinde 13 mağaza ve şirket merkezinde sürdürülen grevde çalışanlar, “İnsanca yaşayacak ücret, makul iş yükü ve haftada iki gün izin” talep ediyor.
Koop-İş Sendikası’nda örgütlenen Swatch çalışanlarının grevi, toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde yaşanan uyuşmazlık sonrası 10 Kasım’da başladı. Greve 100’den fazla işçi katılıyor.
“Zam enflasyonun altında kaldı”
İstanbul ÖzdilekPark AVM’deki Swatch mağazasında çalışan ve şirkette 10 yıllık emeği bulunan Onur Çakan, taleplerinin “ülke koşullarına uyum sağlamaya yönelik, temel istekler” olduğunu söylüyor:
“Ücret zammı, yol-yemek desteği ve sosyal hakların iyileştirilmesini istiyoruz. Swatch’ın önerdiği zam oranı enflasyonun altında kalıyor. Bu da geçim krizini derinleştiriyor.”
Swatch çalışanlarının maaşları, 22 bin 104 TL’lik asgari ücretin yalnızca biraz üzerinde seyrediyor. Sendika yüzde 30 zam, prim sistemi ve daha kısa haftalık çalışma saati talep ederken, şirketin önerdiği zam oranının yüzde 20’nin altında olduğu belirtiliyor.
“Bir buçuk yıllık haklarımız yok sayılıyor”
Çakan, toplu sözleşmenin yürürlüğe girme tarihinde ısrar eden işverenin geriye dönük ücret farklarını ortadan kaldırmaya çalıştığını savunuyor:
“Sendikalı olup yetki aldığımızdan bu yana bir buçuk yıl geçti. Buna rağmen işveren yalnızca 3-4 aylık geriye dönük ödeme kabul ediyor. Bu büyük bir mağduriyet.”
Sendika da daha önceki açıklamalarında işverenin yürürlük tarihini 1 Temmuz 2025’e çekmekte ısrar ettiğini, bunun da hak kaybına yol açacağını vurgulamıştı.
Personel eksikliği, uzun mesai, tek gün izin
ÖzdilekPark mağazasında norm kadronun 5 kişi olması gerekirken uzun süredir müdür yardımcısı bulunmadığını aktaran Çakan, bunun iş yükünü artırdığını söylüyor:
“AVM’lerde çalışma saatleri uzun; haftada sadece bir gün izin kullanıyoruz. Mağaza 22.00’de kapanıyor, eve dönüş 23.00’ü buluyor. Personel eksikliğiyle bu yük daha da artıyor.”
Tüm mağazalarda çalışanlar haftada 6 gün ve 45 saat çalışıyor. İşçilerin en temel talebi: Haftada iki gün izin ve 40 saatlik çalışma düzeni.
“Avrupa’daki koşullarla kıyaslanamaz durumdayız”
Çakan, Swatch’ın Avrupa ülkelerindeki mağazalarında çalışma standartlarının çok daha iyi olduğunu ifade ediyor:
“Aynı işi yapıyoruz ama ücretler ve sosyal haklar arasında uçurum var. Avrupa’daki Swatch mağazalarının neredeyse hepsinde bizim talep ettiğimiz haklar standart. Avrupa’daki sistemle Türkiye’dekini kıyaslamak bile zor.”
Grevde dayanışma büyüyor
AVM çalışanları, beyaz yakalılar ve müşterilerden yoğun destek gördüklerini belirten Çakan, bunun moral verdiğini söylüyor:
“İnsanlar yanımıza gelip destek veriyor. Çünkü Türkiye’de yaşamanın zorluğunu herkes biliyor. Grev fikri bize önce uzak geliyordu ama şimdi hem kelimenin hem eylemin içindeyiz.”
“Ne marka ne de çalışan zarar görsün”
Bazı müşterilerin grev nedeniyle markaya bakışının değiştiğini söyleyen Çakan, buna rağmen çalışanlarla marka arasında bir gerilim yaratmamak gerektiğini vurguluyor:
“Markayı seviyoruz. Ne marka ne de biz zarar görelim. Bugün anlaşma sağlansa yarın koşarak işimizin başına döneriz. Sorun Swatch değil, ekonomik koşullar. Biz sadece iyileştirme istiyoruz.”
Swatch ne diyor?
Grev dünya basınında da yankı buldu. Bloomberg’in haberine göre Swatch yönetimi, işçilerin taleplerini “gerçekçi olmayacak kadar yüksek ve abartılı” olarak nitelendiriyor.
