İnsan Hakları Derneği (İHD) tarafından 21-22 Haziran tarihlerinde Diyarbakır’da düzenlenen “Barışa Giden Yol: Hafıza ve Adalet” konferansının sonuç bildirgesi kamuoyuyla paylaşıldı. Açıklamaya İHD Eş Genel Başkanı Hüseyin Küçükbalaban ve İHD Diyarbakır Şube Başkanı Ercan Yılmaz katıldı.
“Devlet adım atmalı, askeri operasyonlar durmalı”
Küçükbalaban yaptığı açıklamada, 8 ayda taraflardan bir kısmının adım attığını ancak devletin henüz toplumda karşılık bulan ciddi bir adım atmadığını vurguladı. Devlet Bahçeli’nin barış girişimlerine dair sözlerine atıf yapan Küçükbalaban, “Barış güvercini tek kanatla uçamaz” dedi.
PKK’nin 12 Mayıs’ta kongre toplayarak silahsızlanma kararı aldığını hatırlatan Küçükbalaban, “Yeni askeri operasyonlar ve can kayıpları bu süreci sabote eder. Devletin siyasi, askeri ve bürokratik olarak barışa katkı sunacak adımları atması şarttır” diye konuştu.
Konferanstan çıkan başlıca mesajlar
Sonuç bildirgesini açıklayan İHD Diyarbakır Şube Başkanı Ercan Yılmaz, konferansın sivil toplum, hak savunucuları, mağdurlar, akademisyenler ve çeşitli meslek odalarının katılımıyla yürütüldüğünü belirtti. Bildirgede öne çıkan bazı vurgular şunlar oldu:
🔹 Tanıklıklar ve hafıza
Konferansın ilk gününde çatışmalardan doğrudan etkilenen yurttaşların tanıklıkları dinlendi. Uğur Kaymaz ve Eren Bülbül’ün annelerinden gelen mesajlar, acılar arasında bağ kurmanın önemine dikkat çekti. Katılımcılar, geçmişle yüzleşmeden barışın mümkün olamayacağını belirtti.
🔹 Sivil toplumun sürece dahil edilmesi
Konferansın ikinci gününde STK’ların katkıları ön plandaydı. Barış sürecinin merkezî ve kapalı yürütülmesi eleştirilirken, sivil toplumun bilgisi ve deneyimiyle sürece aktif katılması gerektiği vurgulandı.
🔹 Tespit edilen başlıca sorunlar
• Hakikatle yüzleşmeme ve cezasızlık
• Güvenlikçi politikaların sürmesi
• Sivil toplumun dışlanması
• Kadın ve gençlerin süreçte yeterince temsil edilmemesi
• Toplumsal hafızanın kayıt altına alınmaması
• Barış dilinin siyasi ve medyatik alanda kullanılmaması
🔹 Öneriler
• Toplumun tüm kesimlerini kapsayan buluşmalar düzenlenmeli
• Hasta ve politik mahpuslar serbest bırakılmalı
• Alıkonulan kamu görevlileri salıverilmeli
• AİHM ve AYM kararları eksiksiz uygulanmalı
• Hakikat komisyonları kurulmalı
• KHK ile ihraç edilenler göreve iade edilmeli
• Diyarbakır 5 Nolu Cezaevi Hafıza Müzesi açılmalı
• Anadilde eğitim ve kültürel haklar anayasal güvenceye alınmalı
• Seçme ve seçilme hakkı ihlal edilen belediye başkanları görevlerine iade edilmeli
