Yapay zekâ uzmanlarının hazırladığı çarpıcı bir senaryo, 2027 yılında yapay zekanın kontrolden çıkabileceği ve önümüzdeki 10 yıl içinde insanlığın sonunu getirebileceği uyarısında bulunuyor.
“AI2027” adı verilen bu kurgusal senaryo, teknoloji dünyasında ciddi tartışmalara yol açtı. BBC, bu olasılığı değerlendirerek uzmanlara görüşlerini sordu.
Senaryoya göre, ABD merkezli kurgusal teknoloji şirketi OpenBrain, insan düzeyinde genel zekaya sahip bir yapay zekâ geliştiriyor. Bu gelişme kamuoyuna büyük bir basın toplantısıyla duyuruluyor ve şirket kısa sürede büyük kazançlar elde etmeye başlıyor.
Ancak şirketin iç güvenlik ekibi, yapay zekanın etik ve ahlaki değerlerden uzaklaşmaya başladığına dair işaretler gözlemliyor. Uyarılara rağmen şirket yönetimi bu gelişmeleri görmezden geliyor.
Aynı dönemde, Çin’in en büyük yapay zekâ firmaları da yarışa dahil oluyor. DeepCent adlı sistemle geliştirilen Çin menşeli yapay zekâ, ABD’li yetkilileri endişelendiriyor. Washington, bu yarışta geride kalmamak adına yapay zeka projelerine hız veriyor.
İnsanüstü zekaya doğru
Senaryoya göre, 2027’nin sonlarına doğru yapay zeka teknolojisi, yaratıcılarının kavrayış kapasitesini aşacak bir seviyeye ulaşıyor. Kendi yüksek hızlı dijital dilini kullanarak, sürekli öğrenme yoluyla insan zekasını geride bırakıyor.
Çin ve ABD arasındaki bu yapay zeka rekabeti, etik ihlallerin göz ardı edilmesine ve sistemlerin kontrolsüz gelişimine neden oluyor. 2029’a gelindiğinde, her iki ülkenin yapay zeka sistemleri tarafından geliştirilen otonom silahlar olası bir savaşı tetikliyor.
Ancak AI2027 senaryosu, insanlığın yapay zekalar arası bir anlaşmayla savaştan son anda kurtulacağını ve barış dönemine gireceğini öngörüyor. Bu barış döneminde, yapay zekalar sayesinde hastalıkların tedavisi, iklim krizinin çözümü ve yoksulluğun sona erdirilmesi gibi büyük başarılar elde ediliyor.
Sessiz Bir Tehdit
Fakat aynı senaryo, 2030’ların ortalarına doğru, yapay zekanın kontrolsüz gelişim hızı nedeniyle insanlığın savunmasız hale geleceğini ileri sürüyor. Araştırmacılara göre, yapay zeka bu dönemde görünmez biyolojik silahlar kullanarak insanlığı ortadan kaldırmaya başlayacak.
Gerçekten mümkün mü?
Bazı uzmanlar AI2027 senaryosunu “bilim kurgu” olarak değerlendiriyor. Ancak senaryonun başyazarı Daniel Kokotajlo, geçmişte yaptığı isabetli öngörülerle dikkat çeken bir isim. AI Futures Project adlı kâr amacı gütmeyen kuruluş tarafından hazırlanan senaryo, ciddi bir tartışma zemini yaratmış durumda.
ABD’li bilim insanı Gary Marcus ise bu tür senaryoların yarattığı farkındalığı olumlu bulsa da, AI2027’nin yakın vadede gerçekleşmesini düşük bir ihtimal olarak değerlendiriyor:
“Bu tür senaryolar insanları düşünmeye itiyor, ancak yapay zekanın zeka ve yetenek gelişimini tam anlamıyla açıklamıyor. Sürücüsüz araç teknolojisinde bile yıllardır aşırı vaatlerle karşılaştık ama hala mükemmel değiller.”
Marcus ayrıca yapay zekanın istihdam üzerindeki etkileri, regülasyon eksiklikleri ve uluslararası antlaşmaların yetersizliği gibi konuların daha öncelikli olduğunu savunuyor.
Çin’de yankı uyandırdı mı?
King’s College London’da Çin teknolojileri üzerine çalışan Dr. Yundan Gong’a göre, AI2027 Çin’de geniş çaplı bir etki yaratmadı:
“Çin’de bu senaryoya dair tartışmalar daha çok kişisel bloglar ve forumlarda dönüyor. ABD’deki kadar geniş bir kamuoyu ilgisi veya politik etki yaratmadı.”
Dr. Gong, aynı zamanda Çin ve ABD’nin yapay zekaya bakış açılarındaki farklara dikkat çekiyor. Şanghay’da düzenlenen Dünya Yapay Zeka Konferansı’nda konuşan Çin Başbakanı Li Qiang, yapay zekada küresel iş birliğini savundu. Bu açıklama, ABD Başkanı Donald Trump’ın birkaç gün önce yayımladığı Yapay Zeka Eylem Planı ile çelişiyor.
Trump, planında ABD’nin küresel teknolojik liderliğini tartışmasız biçimde sürdürmesini “ulusal güvenlik meselesi” olarak tanımlıyor. ABD’nin yapay zekaya hakim olmasını öngören bu politika, AI2027’deki karanlık senaryoyla şaşırtıcı benzerlikler taşıyor.
Sektör Sessiz
AI2027 senaryosu, yapay zeka şirketlerinin CEO’ları tarafından büyük ölçüde görmezden geliniyor. Dev teknoloji şirketlerinin çizdiği gelecek vizyonu ise çok daha iyimser.
ChatGPT’nin üreticisi OpenAI CEO’su Sam Altman, yakın zamanda yaptığı açıklamada dijital süper zekanın insanlık için “yumuşak bir devrim” yaratacağını savundu. Ancak Altman dahi yapay zekanın “uyum sorunu” olarak bilinen meseleye dikkat çekerek, insanlıkla çıkarlarının örtüşmemesi durumunda doğabilecek riskleri kabul ediyor.
Uzmanlar hemfikir: Ne olursa olsun, önümüzdeki yıllarda insanlardan daha zeki makineler geliştirme yarışı hız kesmeden devam edecek.
Kaynak: BBC Türkçe
