Avrupa Birliği Uyuşturucu Ajansının (EUDA) son raporu, Avrupa'da uyuşturucu ve uyarıcı madde ticaretinin giderek yayıldığını ve şiddet olaylarında patlamayı da beraberinde getirdiğini ortaya koyuyor.
Lizbon merkezli Ajans'ın 2025 Avrupa Uyuşturucu Raporu'nda AB'ye üye 27 ülkenin yanı sıra Türkiye ve Norveç de yer alıyor.
EUDA raporuna göre kokain, Avrupa'da en çok tüketilen yasa dışı uyuşturucu olmayı sürdürdü. 2024'te 15-64 yaş grubundaki yaklaşık 4,6 milyon kişinin kokain kullandığı belirtildi.
Raporda, 2023 yılında Avrupa'da ele geçirilen kokain miktarının üst üste yedinci yılda yine rekor kırdığı, toplamda 419 ton kokainin ele geçirildiği kaydedildi. Avrupa'da 123 tonla Belçika başı çekerken ardından 118 tonla İspanya ve 59 tonla Hollanda geldi. Avrupa'da el konulan toplam kokainin yüzde 72'si, büyük limanlara sahip bu üç ülkede ele geçirildi.
Avrupa'da en yaygın uyuşturucu ise, 24 milyon kişinin kullandığı esrar (cannabis) oldu. Ajans, bazı Avrupa ülkelerinde yasal olan esrara karıştırılan sentetik maddeler konusunda uyardı. 2024'te Macaristan'da sentetik karışımlı esrar kullanımı nedeniyle yaklaşık 30 ağır zehirlenme vakasına rastlandığı bildirildi.
Sentetik uyuşturucularda güçlü artış
Ajans, Avrupa'da sentetik uyuşturuculardaki güçlü artışa dikkat çekerek akıl ve ruh sağlığı üzerinde etkileri olan bu psikoaktif maddelerin giderek büyüyen bir tehdit oluşturduğu uyarısı yaptı. 2009 yılından bu yana Avrupa pazarında 88 yeni sentetik opioid tespit edildiğini belirten EUDA, bu maddelerin zehirlenme ve ölüme yol açma riskinin çok yüksek olduğunu vurguladı.
Rapora göre Avrupa'da uyuşturucudan ölenlerin sayısı 2023'te bir önceki yıla göre 400 kişilik artışla 7 bin 500'e yükseldi.
Ölüm vakalarının çoğunluğunda opioidlerin başka maddelerle birlikte alındığına işaret eden EUDA, çok sayıda farklı uyuşturucunun birlikte kullanımının endişe verici olduğunu, bu vakalarda tedavinin zorlaştığını belirtti.
"Şiddet Avrupa'da kent merkezlerine yayıldı"
EUDA Başkanı Alexis Goosdeel, kokain ve diğer uyarıcı madde kaçakçılığındaki baş döndürücü artışın şiddet istatistiklerinde de kendini göstermeye başladığını, dünyanın en güvenli bölgeleri arasında sayılan Avrupa kentlerinin merkezine yerleştiğini söyledi.
Kendi ülkesinden örnek veren Belçikalı uzman, eskiden uyuşturucuların büyük bölümü Avrupa'nın güneyinde ele geçirilirken trafiğin kuzey limanlarına kaydığını, Anvers kentinin kokain ve taş kokain (crack) kaçakçılığında ana giriş noktası haline geldiğini kaydetti.
AP haber ajansına konuşan Goosdeel, çeteler arası çatışmaların şehir merkezlerine yayıldığını kaydederek "Brüksel'de yaşayanlar ülke tarihinde ilk kez şehir merkezinde silahların, tabancaların ateşlendiği olaylara tanık oldu. Ve bunlar Avrupa Parlamentosu binasına 2 kilometre uzaklıkta gerçekleşti" dedi.
"Sosyal medyada yayılıyor, küreselleşiyorlar"
Batı Balkan ülkelerinden uyuşturucu çetesi mensuplarının Güney Amerika'da yakalandığı örneklerle çetelerin küreselleşmesine işaret eden Goosdeel, çetelerin gençleri ağlarına düşürmek için sosyal medyadan da giderek daha fazla yararlandığına dikkat çekti.
Çetelere katılanlar arasında Avrupa'ya yakın zamanda belgesiz bir şekilde gelmiş gençlerin de bulunduğunu belirten Goosdeel, "Öncesinde suç geçmişi olmayan ergen ve gençler arasında ortaya çıkan bu aşırı şiddet davranışının kök nedenlerini henüz tam olarak anlayabilmiş değiliz. Bazıları yaptıklarını fotoğraflamak veya video çekmekten ve bunları sosyal medyada paylaşmaktan da çekinmiyor" dedi.
"Uyarıcıların tedavisi yok"
Avrupa'ya giren uyuşturucu miktarındaki artışın kamu sağlığına yönelik etkileri konusunda da uyaran Goosdeel, opioidler kaynaklı aşırı doz ve bağımlılık tedavi edilebilirken uyarıcı maddelerde tedavi bulunmadığına dikkat çekti.
Uyarıcıların artan tüketiminin önümüzdeki dört ila beş yıl içinde sağlık sistemi için büyük bir sorun haline geleceği öngörüsünde bulunan EUDA Başkanı, "Hastaları stabilize edecek, uyuşturucu krizini dindirecek, bu aşırı bağımlılığı kesecek mucize bir ilacınız olmayacak. Dolayısıyla şimdi yatırım zamanı" dedi.
