AKP iktidarlarında eğitimden sağlığa, ulaşımdan enerjiye kadar pek çok kritik alan özel sektöre devredildi. Bu özelleştirme furyasından enerji sektörü de nasibini aldı. 2013 yılında elektrik dağıtım işi tamamen özel sektöre bırakıldı. Bu süreç, yalnızca vatandaşın değil, kamunun da cebini derinden etkiledi.
Elektrikte özelleştirmelerin ardından yurttaşlar fahiş faturalarla baş başa kaldı. Öte yandan, kamu kurumları da hizmet binalarını aydınlatmak ve enerji sağlamak için özel şirketlerden elektrik almak zorunda kaldı. Bu da kamunun kasasından milyarlarca lira çıkmasına neden oldu.
Milyarlık harcama
BirGün’ün ulaştığı verilere göre, elektrik üretiminin özel sektöre devredilmesi nedeniyle ihaleyle enerji hizmeti satın almak zorunda kalan kamu kurumları, 2025 yılının Ocak-Temmuz döneminde yalnızca elektrik için 1,1 milyar TL’den fazla harcama yaptı.
Bu yedi aylık süreçte, 16 farklı kamu kurumu serbest piyasadan elektrik enerjisi temin etmek amacıyla ihale düzenledi. Toplamda 1 milyar 181 milyon 568 bin TL kamunun kasasından çıktı.
Payın büyüğü yine Cengiz’e
Muhalefetin “Beşli Çete” olarak adlandırdığı şirketlerden biri olan Cengiz Holding, bu ihalelerin en büyük kazananı oldu. Cengiz Elektrik ve CK Boğaziçi Elektrik şirketleri toplamda 672 milyon 202 bin 273 TL’lik ihaleyi aldı.
Ocak-Temmuz 2025 döneminde gerçekleştirilen bazı elektrik alım ihaleleri ve kazanan şirketler şöyle:
Ordu İl Sağlık Müdürlüğü: 153 milyon 868 bin TL (Cengiz Elektrik)
Kırıkkale Üniversitesi: 28 milyon 498 bin TL (Cengiz Elektrik)
Kocaeli Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSU): 489 milyon 836 bin TL (CK Boğaziçi Elektrik)
Karayolları Genel Müdürlüğü Trabzon: 187 milyon 287 bin TL (Reges Elektrik)
Afyon İl Sağlık Müdürlüğü: 66 milyon 550 bin TL (Dicle Elektrik)
Fatura katlanıyor
Sokak ve cadde aydınlatmaları için yapılan genel aydınlatma ödemeleri de artarak sürüyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı verilerine göre, sadece 2025 yılının ilk dört ayında dağıtım şirketlerine kamu bütçesinden 12 milyar 664 milyon 662 bin TL ödeme yapıldı.
Bu kalem için önceki yıllarda yapılan ödemeler de dikkat çekici:
2021: 2 milyar 961 milyon TL
2022: 10 milyar 471 milyon TL
2023: 23 milyar 627 milyon TL
2024: 32 milyar 515 milyon TL
Kamu kaynaklarının bu ölçekte özel şirketlere aktarılması, enerji özelleştirmelerinin vatandaşla birlikte kamu bütçesini de nasıl etkilediğini gözler önüne seriyor.